ÇOCUKLARDA İNTRAOPERATIF FARKINDALIĞIN (AWARENESS) POSTOPERATIF DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI ÜZERINE ETKILERI
AG.PAMUK
1, BS.KÜRKÇÜOĞLU
2, D.AKDEMİR
3, F.SARICAOĞLU
4, FB.ETHEMOĞLU
5, SB.AKINCI
6, Ü.AYPAR
7, Z.ERSOY
8
ALMILA GÜLSÜN PAMUK 1
BEKİR SUAT KÜRKÇÜOĞLU 2
DEVRİM AKDEMİR 3
FATMA SARICAOĞLU 4
FİLİZ BANU ETHEMOĞLU 5
SEDA BANU AKINCI 6
ÜLKÜ AYPAR 7
ZEYNEP ERSOY 8
İntraoperatif farkındalığın çocuklarda postoperatif davranış bozukluklarını nasıl etkilediği bilinmemektedir. Çalışmamızın amacı, çocuklarda intraoperatif farkındalık ile erken postoperatif dönemde çocukta ortaya çıkabilen davranış bozuklukları arasında ilişki olup olmadığını araştırmaktır.
Etik kurul izni alındıktan sonra; 5-16 yaş arasında, elektif cerrahi uygulanacak ASA I-II, 307 çocuk hasta ve en az ilkokul mezunu olan anneleri çalışmaya dahil edildi. Kardiyak, pulmoner, hepatik, renal yetmezliği, nörolojik sorunları olan, bilinen psikiyatrik, işitme, problemi olan, postoperatif ventilatör ihtiyacı olan çocuklar çalışma dışı bırakıldı.
Hastalar ayılma ünitesinden taburcu edilmeden önce, postoperatif 3. gün ve postoperatif 30. gün intraoperatif farkındalık hakkında özel görüşme ile sorgulandı. Hastalara operayondan 3 gün ve 30 gün sonra annelere de çocukları hakkında posthospitalizasyon davranış anketi uygulandı. İstatistiksel değerlendirmede Ki-kare testi, t testi ve çoklu lojistik regresyon analizi kullanıldı.
Hastaların %41’i kız, % 59’u erkekti. 11 hastada (%3,6) operasyon esnasında farkındalık tespit ettik. Farkında olanların olmayanlara göre ortalama vücut ağırlıkları daha azdı (sırasıyla; 22±7kg, 28±9kg, p=0.026) Farkındalık tespit edilenlerden 6 hastada (%55) indüksiyon için sevorane tek başına kullanılırken farkındalık yaşamayan 72 hastada (%24) sevorane tek başına kullanılmıştı (p= 0,036). Farkındalık yaşayanların 7’sinde (% 63.6), yaşamayanların 95’inde (%32) ebeveyn eğitim durumunun üniversite mezunu olduğu belirlendi (p=0,020). Hastaların postoperatif davranış değişiklikleri ile farkındalık arasında istatiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmadı.
Çocuklarda anestezi indüksiyonu sırasında tek başına inhalasyon anesteziklerinin kullanılması farkındalık riskini arttırmaktadır. Ebeveynlerin eğitim durumu ve hastanın vücut ağırlığı intraoperatif farkındalık üzerine etkili faktörlerdir. Çocuklarda intraoperatif farkındalık ile erken postoperatif dönemde ortaya çıkabilen davranış bozuklukları arasında ilişki olmadığı sonucuna varıldı.
|