LAPAROSKOPİK NEFREKTOMİLERDE TEK DOZ PARAVERTEBRAL BLOK VE TRANSVERSUS ABDOMİNİS PLAN BLOĞUNUN POSTOPERATİF AĞRI VE OPİOİD ANALJEZİK TÜKETİMİ ÜZERİNE ETKİLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
GÜL CANSEVER, MERT CANBAZ, SUNA ARAS, EMRE ŞENTÜRK, EMRE SERTAÇ BİNGÜL, EBRU EMRE DEMİREL, MELTEM SAVRAN KARADENİZ
Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Giriş: Laparoskopik(LS) nefrektomilerde cerrahi insizyona ve drenlere bağlı somatik ağrı; diyafragma iritasyonuna ve pnömoperitoneuma bağlı visseral ağrı gelişmektedir. LS nefrektomiler orta ila şiddetli ağrıya neden olmaktadır(1,2). Multimodal ağrı tedavisinde ultrasonografi(USG) kılavuzluğunda paravertebral blok(PVB) ve subkostal transversus abdominis plan blok(STAPB) tercih edilebilir. Bu çalışmada LS nefrektomilerde PVB ve STAPB’nin postoperatif analjezik etkinliğini karşılaştırmayı amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Etik kurul onayı alındıktan sonra LS nefrektomi planlanan ASA I-II, 18-75 yaş arası 121 hasta bilgilendirilmiş gönüllü onamları alınarak prospektif, randomize, tek kör olarak planlanan çalışmaya dahil edildi. Hastalar PVB, STAPB ve kontrol olmak üzere 3 gruba ayrıldı. Cerrahi insizyon öncesinde hastalara randomizasyon sonuçlarına göre 20cc %0,25 bupivakain kullanılarak PVB veya STAPB uygulandı. Tüm gruplara intravenöz morfin içeren hasta kontrollü analjezi(HKA) uygulandı. Hastaların postoperatif ilk 24 saatlik morfin tüketimleri, vizüel analog skorları(VAS), opioid yan etki gelişimleri, ek analjezi ihtiyaçları ve ilk ek analjezi ihtiyaç zamanları, hastanede kalış süreleri ve hasta memnuniyetleri kaydedildi. Üçüncü ayda kronik ağrı gelişimleri sorgulandı.
Bulgular: 91 hasta ile çalışma tamamlandı. Kontrol grubunda, PVB ve STAPB gruplarına göre 24 saatlik morfin tüketimleri istatistiksel olarak yüksek saptandı (Kontrol 18mg (16-24mg), PVB 11,5mg(7-14mg), STAPB 12,5mg(7-15mg), p<0,001). Morfin tüketimleri STAPB ve PVB gruplarında tüm zamanlarda benzer bulundu (p>0,05). VAS değerleri PVB grubunda, 15. ve 30.dk haricinde, diğer iki gruba göre düşük bulundu(p<0,001). Opioid yan etkileri kontrol grubunda diğer iki gruba göre yüksek saptandı (p<0,01). Taburculuk süresi, ek analjezik ihtiyacı, ilk ek analjezik ihtiyaç zamanı, hasta memnuniyeti ve kronik ağrı gelişimi açısından anlamlı farklılık saptanmadı(p>0,05).
Tartışma ve Sonuç: LS nefrektomilerde USG kılavuzluğunda uygulanan PVB ve STAPB uygulamasının HKA’ya göre daha iyi bir postoperatif analjezi sağladığını ve morfin tüketimini azalttığını gösterdiğimiz çalışmamız LS nefrektomilerde PVB, STAPB ve HKA grubunu karşılaştıran ilk randomize kontrollü çalışmadır. Her iki rejyonel yöntemin de güvenle multimodal analjezinin bir parçası olarak kullanılabileceğini, uygun hasta gruplarında STAPB uygulamasının daha kolay uygulanma ve daha az komplikasyon avantajıyla tercih edilebilir olduğunu düşünmekteyiz.
|