Aktif Kömür Aspirasyonunu Takiben Hızlı Gelişen ARDS Olgusu
Temel Güner, Tuğçe Türkan Alasırt, Erçin Çelik, Tuğba Uc Eyüboğlu
Sancaktepe Şehit Prof.Dr.İlhan Varank EAH
Giriş: Oral olarak uygulanan aktif kömürle(AK) mide dekontaminasyonu birçok zehirlenme için kullanılan bir tedavi yöntemidir. Bununla birlikte, koruyucu hava yolu reflekslerinin kaybına neden olan merkezi sinir sistemi depresanlarına bağlı intoksikasyonlar, olgumuzda olduğu şekilde AK pulmoner aspirasyonuyla sonuçlanabilir. Bu sebeple, koruyucu havayolu refleksi olmayan hastalarda, havayolu güvenliği sağlanması sonrası uygulanması önerilmektedir[1].AK aspirasyonu, mikrovasküler geçirgenliğinde artışa sebep olarak ve akut respiratuar distressendromu(ARDS) gelişimine neden olur[2,3].
Olgu: Bilinen majör depresyon tanısı olan hasta 34 yaş erkek hasta, etil alkol ile kendi ilaçlarının kötüye kullanımı(midazolam, haloperidol, duloksetin) sonrası acil servise ambulansla başvuruyor. Başvuru anında GKS: 6 olması sebebiyle hasta entübe edilerek hava yolu güvenliği sağlanıyor.Yapılan laboratuvar tetkik ve görüntülemelerinde ek patoloji saptanmıyor. AK ile mide dekontaminasyonu uygulanıyor. Hastanın acil servisten yoğun bakıma ambulans ile transferi sırasında sedasyonun yüzeyelleşmesi ile self-ekstübasyon gerçekleşiyor ve eş zamanlı kusma ile mevcut tablo aktif kömür aspirasyonu ile komplike oluyor. Yoğun bakıma kabul muayenesinde yaygın raloskülte ediliyor, solunum yolu güvenliğinden emin olunmasını takiben, bronkoskopi ve bronşial lavaj yapılarak aspirasyon tanısı doğrulanıyor. 24 saat içerisinde, PaO2/FiO2<100 altına düşmesi, ve torakstomografi görüntülemesinde her iki akciğerde yaygın buzlu cam – konsolidasyonlar alanları gözlenmesiyle ARDS tanısı kesinleştiriliyor. Uygun mekanik ventilasyona rağmen hipoksisi derinleşen hastaya, sedasyon hedefi RASS -5 olacak şekilde, ihtiyaç halinde nöromüsküler blok uygulaması da planlanarak yatışın 36. saatindeprone pozisyon kararı alınıyor. 16 saatlik periyodlar ile 4prone pozisyon seansı uygulanıyor. Hastanın takiplerinde supin pozisyonda PaO2/FiO2>200 üzerinde sebat etmesi üzerine sedasyon hedefi RASS 0/-1 olacak şekilde değiştiriliyor. Hasta yatışının 6. gününde başarılı weaningsağlanıyor. 8. Gününde servise taburculuğu sağlanıyor.
Tartışma ve Sonuç: AK ile mide dekontaminasyonu uygulanan hastalar, havayolu güvenliği sağlandığı durumlarda dahi, sedasyon derinliğinde ön görülemeyen (ilaç ve madde metabolizasyonuvb) değişiklikler olabileceği göz önüne alınarak yakın takip edilmelidir. AK aspirasyonu, ARDS ile prezente olabilir. ARDS’de erken prone pozisyon uygulamasına başlanması olgumuzda olduğu gibi iyileşmeyi hızlandırabilir.
|