Uyanık Kraniotomi ile Operasyona Alınan Hastaların Perioperatif Deneyimlerinin Değerlendirilmesi
Mehmet Bolat, Özge Özen, Ahmet İlkay Işıkay, Şahin Hanalioğlu, Başak Akça
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi
Giriş: Uyanık kraniotomi, önemli fonksiyonel beyin alanlarını koruyarak tümörlerin çıkarılmasını amaçlayan bir nöroşirürjik tekniktir. Uyanık kraniotomi günümüzde ise en sık tümör rezeksiyonu için uygulanmaktadır [1]. Uyanık kraniotomi işlemi, kortikal ve subkortikal dil merkezlerinin yakınlarında bulunan tümörlerin çıkarılmasında anlamlı fonksiyonel beyin alanlarını korumayı amaçlayan bir nöroşirürjik müdahaledir. Çalışmamızda hastaların uyanık kraniotomi deneyimlerini ve memnuniyetlerini değerlendirmeyi hedefledik.
Gereç ve Yöntem: Ocak 2019-Eylül 2023 arasında hastanemizde uyanık kraniotomi geçiren 60 hasta, retrospektif olarak incelendi. Hastalara demografik bilgiler ve 30 sorudan oluşan bir anket uygulandı.
Bulgular: Hastalarımızın büyük çoğunluğu preoperatif evrede anestezistlerin ve cerrahların kendilerine işlemi yeterince anlattıklarını(%98,3), yeterince düşünme zamanlarının olduğunu(%83,3), doktorların kendilerini rahatlattığını(%93,3), işlemin neden uyanık yapılması gerektiğini anladıklarını(%98,3), güven duygusu açısından rahat olduklarını(%86,7) ve işlemle ilgili yazılı materyal aldıklarını(%78,3) belirttiler. Preoperatif evrede hastalarımızdaki en büyük endişeler ölüm korkusu(%45) ve sakat kalma korkusuydu (%40). Hastalarımızın %20’lik bir kısmı operasyon sırasında rahatsızlık hissettiğini belirtti. Rahatsızlık yaşayanların küçük bir kısmı(%16,7) müdahale edilmesine rağmen rahatsızlığının geçmediğini belirtti. Hastalarımızın %71,1’i ameliyat sonrası ağrı hissettiğini belirtti. Hastaların %91,7’si taburculuk zamanlarından memnundu ancak 14 hasta taburculuk sonrası hastane tarafından yeterince desteklenmediğini bildirdi. Hastaların 8’i bu işlemin kötü bir deneyim olduğunu ancak faydalarından ötürü uyanık ameliyattan memnun olduğunu bildirirken hastalarımızın 2’si işlemden pişman olduğunu belirtti. Hastalara önerileri sorulduğunda, 5(%8,3) hasta ağrı duymadan ameliyat olunması gerektiğini, 4(%6,7) hasta uyanıklığın rahatsız etmemesi gerektiğini, 3(%5) hasta pozisyonun daha iyi ayarlanması gerektiğini, 2(%3,3) hasta ilk iğnelerin hissedilmemesi gerektiğini, 1 (%1,7) hasta ise transferin daha kolay olması gerektiğini önerdi. Hastaların en kötü olarak tanımladığı deneyimlere cevapları 16(%26,7) yapılan iğneler, 15(%25) uyanık olmak, 12(%20) aynı pozisyonda durmak, 2(%3,3) ameliyatı hatırlamak, 1(%1,7) ameliyathanede çok insan olması, 1(%1,7) ameliyat sonrası kusmak oldu.
Tartışma ve Sonuç: Uyanık kraniotomi çoğu hasta için kabul edilebilir bir deneyimdir [2]. İşlemin faydalarının daha iyi açıklanması ve bilgilendirici materyaller sunulması, memnuniyeti artırma potansiyeline sahiptir. Hastaların intraoperatif konforlarını artırıcı çalışmalar yapmak işlemin genel başarısını artırır.
|