Anestezi Altında Operasyon Planlanan Hastaların Ameliyat Öncesi Anestezi Farkındalığının Saptanması
Aykut Direkci, Öznur Uludağ, Mevlüt Doğukan, Mehmet Duran
Gaziantep Şehir Hastanesi
Giriş: Çalışmanın amacı hastaların anestezi, anestezi uzmanı ve görevleri hakkındaki bilgilerini saptamak ve hastaların anesteziye yönelik endişe ve korkularını araştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: Bu çalışma prospektif, analitik, kesitsel bir araştırmadır. Etik kurul ve gönüllü hasta onamı alındı. Veriler anket yolu ile elde edildi. Anket, hastaların sosyodemografik özellikleri, anestezi, anestezi uzmanı ve görevleri konusunda farkındalıkları hakkında ve anesteziden duydukları endişeleri konusunda soruları içermekte idi. 18-70 yaş arasında, yazılı ve sözel onamları alınan 583 hastaya 34 adet sorudan oluşan anket, preoperatif anestezi polikliğinde hekim tarafından yapıldı.
Bulgular: 232’si (%39.8) kadın, 351’i (%60.2) erkek hasta değerlendirildi. Örneklemin yaş ortalaması 37.08 ± 12.71’di. Katılımcıların 385 (%66) i anestezistin uzman hekim olduğunu, %28.5 anestezi yöntemlerini, %23.5 ameliyat sırasında yaşamsal bulguların kontrolünü anestezistin yaptığını biliyordu. %17.5 anestezi veya narkozun ne olduğunu bilmiyordu. %21.8 katılımcının birden fazla ameliyat geçirdiği belirlendi. %38.8’nin uyutularak ameliyat olmayı tercih ettiği belirlendi. Ameliyathane içinde hasta güvenliğinden kimin sorumlu olduğunu %32.1 katılımcı bilmiyordu. Erkeklerin anesteziye ilişkin korkularının kadınlardan yüksek olduğu (t(581) = -3,73, p<.001); lise altı eğitim düzeyine sahip olan katılımcıların anesteziye ilişkin korkularının lise ve üniversite mezunu katılımcılardan yüksek olduğu (F(2,580) = 13,765, p< .001); birden fazla sayıda ameliyat deneyimleyen katılımcıların anesteziye ilişkin korkularının, hiç ameliyat geçirmemiş olan katılımcılardan yüksek olduğu (F(2,580) = 5,424, p< .01) tesbit edildi. Hastaların %31,9’ unun ameliyatta ağrı duymaktan, %45.8’ i uyanamamaktan korktuğu bulundu. Anestezistin ameliyathanede anestezi uygulamak dışında başka görevi olup olmadığı %67.1’i bilmiyordu. Lise altı ve lise düzeyindeki katılımcıların en fazla tercih ettikleri yöntem uyutularak ameliyat edilmek iken, üniversite mezunlarının en fazla tercih ettikleri seçenek ise anestezi uzmanının önerisini dikkate almak olduğu (χ2(6) = 24.58, p< .001) belirlendi.
Tartışma ve Sonuç: Çalışmamızda, anestezi uzmanlarının vaka takibinde, operasyon sırasında meydana çıkan sorunların çözümünde ve postoperatif ağrı yönetimindeki rolü ile anestezistin; ağrı tedavisi, yoğun bakım, resüsitasyon, ameliyathane dışı anestezi ve poliklinik gibi birimlerin hepsinde görev alabileceğinin hastalar tarafından bilinirliğinin düşük olduğu tespit edildi.
|