Yoğun Bakım Ünitesinde Masseter Spazmı İçin Botulinum Toksin A Uygulaması; Olgu Sunumu
Ecem Aldemir, Sebahat Esen, Murathan Aldemir, Emel Yıldız, Tayfun Aydın
Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi
Giriş: Masseter kası, alt çenenin en güçlü elevatör kası olup çiğneme basıncının yaklaşık yarısı oluşturmaktadır. Kronik spazmı, kas hipertrofisine neden olur. Bu durum klinik olarak hastanın beslenmesinde, sekresyonları yutmasında güçlük, dil, dudak ve yanakta travmatik lezyonlar ve ağız açıklığının daralmasıyla ilişkili oral hijyenin sağlanmasından ve beslenmesinde zorluklar gibi çeşitli komplikasyonlara yol açabilir. Bu tür komplikasyonlar yoğun bakım ünitesindeki (YBÜ) kritik hasta grubunda mortalite ve morbiditeyi artırmaktadır. Masseter spazmını engellemek için sedasyon ve nöromüsküler bloker uygulanması kısa süreli olarak fayda sağlamaktadır. Botulinum toksin (BoNT) enjeksiyonu, nöromüsküler kavşakta presinaptik nöronlardan asetilkolin salınımını bloke ederek geçici kas paralizisine yol açan, etkisi doza bağımlı ve geri dönüşümlü kozmetik ve fonksiyonel uygulamadır.(1) Masseter kasına BoNT enjeksiyonu tedavi seçenekleri arasında etkili ve effektif bir tedavi olabileceği düşünüldüğünden bu olguda YBÜde takip ettiğimiz bir hastaya masseter spazmı için bilateral masseter kaslarına BoNT enjeksiyonu uyguladık.
Olgu: Kardiyopulmoner arrest nedeniyle kardiyopulmoner resüsitasyon (CPR) sonrası YBÜde 2 aydır takip etmekte olduğumuz 26 yaşında kadın olgu. Trakeostomize olarak takip edilen olgunun tekrarlayan dil ve dudakta ısırmaya bağlı travmatik lezyonlara neden olan masseter spazmı mevcuttu. Sedatif hipnotik ajan infüzyonuna rağmen diş sıkma ve gıcırdatması ile dil ve dudak ısırması devam eden hastaya diş sıkma aparatları denendi ancak semptomlarında gerileme olmadı. Takiplerde dil ve dudak lezyonlarını engellemek amacıyla ara ara airway kullanımı ihtiyacı oldu. Hasta masseter spazmı ön tanısı ile periodontoloji bölümüne konsülte edildi. Bilateral masseter kaslarına BoNT enjeksiyonu yapıldı. Enjeksiyon sonrası hastanın bakımını takip eden hemşire ve doktor tarafından ağız açıklığının arttığı, oral hijyenin sağlanmasının kolaylaştığı ve ağız içindeki lezyonların hızla iyileştiği gözlendi.
Tartışma ve Sonuç: Literatür tarandığında YBÜ dışında klinik pratikte sıkça uygulandığı ve başarılı sonuçlar elde edildiği görülmesine(2) rağmen, YBÜde takip edilen hastalarda BoNT enjeksiyonu açısından az sayıda olgu sunumu olduğu görüldü. (3-5)YBÜde takip edilen olgularda masseter spazmında BoNT enjeksiyonu efektif bir yöntem olabilir.
|