Ratlarda Akciğer İskemi-Reperfüzyon Hasarı Üzerine Endotelin Reseptör Antagonisti Bosentan’ın Etkileri
Şevki Mustafa Demiröz, Hanife Yılmaz, Sibel Söylemez, Ayşegül Küçük, Esra Tekin, Şaban Cem Sezen, Muharrem Atlı, Mustafa Arslan, Yusuf Ünal
GAZİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ
Giriş: Akciğerler, iskemi/reperfüzyon (IR) hasarına oldukça duyarlıdır. Dokularda IR hasarı oluşumunda, vazoregülasyonda önemli faktörlerden biri oldukça potent bir vazokonstrüktör peptid olan endotelin (ET)’dir. Bosentan, non-selektif, dual ET-1 reseptör antagonistidir. Çalışmamızın amacı ratlarda akciğer IR modeli oluşturarak, bosentanın etkisini araştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: Otuz iki adet wistar rat; Sham, Sham+Bosentan, IR ve IR+Bosentan olmak üzere 4 gruba (n=8) ayrıldı. Ketamin-xylazin anestezisi altında trakeostomi açılması sonrası mekanik ventilatörle; inhale %2 izofluran ile solutuldular. Sham grubunda 120 dk boyunca ventilatörde takip yapıldı. IR gruplarında sol torakotomi ile hiler klempleme yapılarak 60 dk iskemi, 60 dk reperfüzyon yapıldı. Bosentan gruplarında iskemiden 30dk önce 30mg/kg/ml intraperitoneal bosentan enjeksiyonu yapıldı. Ötenazi sonrası bilateral akciğer dokuları alındı. Alınan dokulardan histolojik değerlendirme, ELISA kit tayinleri (ET-1, TNF-α, IL-1β, IFN-γ, p53 ve NF-Κb düzeyleri), Western Blot deneyi (PDGF-AA, TGF-β ve FGF düzeyleri) ve biyokimyasal analizler (SOD, GSP, katalaz, ksantinoksidaz ve MDA) yapıldı.
Bulgular: Histopatoloji: Her iki akciğerde; IR grubunda, Sham ve Sham+Bosentan gruplarıyla karşılaştırıldığında toplam hasar skoru yüksek, IR+Bosentan grubunda toplam hasar skorunun IR grubuna kıyasla azalmış olduğu belirlendi. (Tablo1,2. Resim1-2)Biyokimya: Her iki akciğerde; IR grubunda, Sham ve Sham+Bosentan gruplarıyla karşılaştırıldığında MDA’nın anlamlı derecede azaldığı ve katalaz(CAT)’ın anlamlı derecede arttığı, IR+Bosentan grubunda, IR grubuna kıyasla MDA’nın azaldığı ve CAT’ın arttığı belirlendi. (Tablo 3).ELISA: IR+Bosentan grubunda NF-κB ve ET-1 düzeylerinin IR grubuna göre azaldığı belirlendi. (Tablo 4)
Tartışma ve Sonuç: Akciğer IR hasarını oluşumunda non-selektif ET-1 reseptör antagonisti olan bosentanın ön uygulaması ile histopatolojik, biyokimyasal ve ELISA yöntemiyle elde ettiğimiz sonuçlar, bosentanın akciğer İR hasarının önlenmesinde iyi bir seçenek olabileceğini düşündürmüştür. Konunun ileri düzey klinik çalışmalar ile desteklenmesi faydalı olacaktır.
|