YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDE ERİTROSİT TRANSFÜZYONU STRATEJİSİNİN YÖNLENDİRİCİSİ OLARAK OKSİJEN EKSTRAKSİYON ORANININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Ahmet Salih Tüzen, Murat Aksun, Atilla Şencan, Senem Girgin, Birzat Emre Gölboyu, Gizem Kırbaş, Ozan Şanlı
Amasya Üniversitesi Sabuncuoğlu Şerefeddin Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Giriş: Kritik hastalarda eritrosit transfüzyonu kararları dikkatle değerlendirilmelidir. Mevcut kılavuzlar genellikle Hb eşik değerlerine dayanmaktadır, ancak oksijenasyon temelli fizyolojik tetikleyicileri göz önünde bulunduran kişiselleştirilmiş bir yaklaşım, bireyselleşmiş transfüzyon stratejilerini geliştirebilir (1-3). Bu çalışma, O2ER’ye odaklanarak eritrosit transfüzyonunun oksijenasyon parametreleri üzerindeki etkisini değerlendirmeyi ve kritik hastalarda transfüzyon ilişkili klinik sonuçları araştırmayı amaçlamaktadır.
Gereç ve Yöntem: Yoğun bakım transfüzyon protokollerine göre eritrosit transfüzyonu alan, kanamayan, hemodinamik olarak stabil, anemik kritik hasta popülasyonunda prospektif, gözlemsel bir çalışma yürütülmüştür. Eritrosit transfüzyonu alan hastalar transfüzyon öncesi O2ER düzeylerine göre (%30 eşik değer) iki grupta değerlendirilmiştir. Birincil sonuç transfüzyon sonrası O2ER'deki değişiklik yüzdesini içerirken, ikincil sonuçlar transfüzyonla ilişkili olumsuz olayları, mekanik ventilasyon süresini, yoğun bakım ve hastanede kalış süresinin yanı sıra mortalite gelişimini içermektedir.
Bulgular: Transfüzyon sonrası gruplar arasında oksijenasyon parametrelerinde önemli farklılıklar gözlenmiştir. Transfüzyon ile O2ER>%30 grubu ScvO2, O2ER gibi oksijenizasyon belirteçlerinde iyileşme gösterirken diğer grupta ise bu değişim saptanmamıştır. Bunun yanında CaO2, CcvO2 ve serebral NIRS transfüzyon sonrası her iki grupta da artış göstermiştir. Ancak mekanik ventilasyon ve vazopressöre bağlı gün sayısı, yoğun bakım ve hastanede kalış süresi gibi klinik sonuçlar gruplar arasında fark oluşturmamıştır. Ayrıca 7, 28 ve 90 günlük sağkalım oranları benzer saptanmıştır.
Tartışma ve Sonuç: Çalışmamız eritrosit transfüzyonunun başta O2ER olmak üzere oksijenasyon parametreleri üzerindeki etkisine dair umut verici bilgiler ortaya çıkarsa da, bu değişikliklerin anlamlı klinik sonuçlara dönüşmediği görülmüştür. Ancak klinik sonuçlarda anlamlı farklılıkların olmaması, transfüzyonun yalnızca bir bileşen olduğu yoğun bakım tedavisinin çok faktörlü yapısını vurgulamaktadır. Bu nedenle çeşitli oksijenasyon parametreleri transfüzyon kararlarına entegre edilerek gelecekteki çalışmalar ile daha incelikli ve hasta merkezli bir yaklaşım mümkün olabilir.
|