YOĞUN BAKIM COVID-19 HASTALARINDA BAKIR (Cu) DÜZEYİNİN KLİNİK ETKİLERİNİN İNCELENMESİ
bengisu koç, banu kılıçaslan, seda banu akıncı
hacettepe üniversitesi hastanesi
Giriş: Bakır, konakçının immünite yanıtını destekleyerek güçlü bir antibakteriyel,antifungal,antiviral ve anti-inflamatuar etki gösterir(1,2)Çalışmamızda yoğun bakımdaki kesin tanı veya şüpheli COVID-19hastalarında bakır ve seruloplazmin düzeyinin klinik ve prognostik etkilerinin incelenmesi amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: Etik kurul onayı alındıktan sonra,çalışmaya Kasım 2021–Haziran 2022 tarihleri arasında Hacettepe Üniversitesi Anesteziyoloji Yoğun Bakım Ünitesi’ne kabul edilen COVID-19 veya şüpheli erişkin hastalar dahil edildi.Hastalar COVID-19pozitif veya negatif olmak üzere iki gruba ayrıldı.COVID-19negatif grup için kriterler;hastadan üst üste gönderilen 4PCR sonucunun negatif gelmesi ve yatış sırasındaki semptomlarının başka bir klinik durumla açıklanabilir olması olarak kabul edildi.Hastalara ait demografik veriler, komorbiditeler,başvuru semptomları,COVID-19 PCR sonuçları,APACHE-II ve SOFA skorları,yatış süreleri,laboratuvar sonuçları, yatış kabulündeki bakır ve seruloplazmin düzeyleri,mekanik ventilasyon gereksinimi,vazopressör ihtiyacı ve mortalite bilgileri prospektif olarak kaydedildi.Bakır için normal serum aralığı 13,3-26,7mikromol/L ve seruloplazmin için normal serum aralığı 22-58mg/dL olarak belirlendi.
Bulgular: Çalışmaya dahil edilen tüm hastaların(N=107)[60(%56)kadın ve 47(% 43)erkek] ortanca(en düşük-en yüksek) yaşı 73(20-91)yıldı.Hastaların 57’si COVID pozitif,50 tanesi negatif gruptaydı.Bakır ve seruloplazmin düzeyleri sırasıyla,COVID-19 pozitif grubun ortanca değeri 22,44mikromol/L(4,15- 42,26) ve 44,3mg/dL(23,2-87) iken,COVID-19negatif grubun ortanca değeri 23,185mikromol/L(11,23-39,9).ve 45mg/dL(20,6-82,2) olarak bulundu(p=0,62 ve p=0,753).Bakır ve seruloplazmin düzeyleri ile cinsiyet, statin ve gıda takviyesi kullanımı,beslenme bozukluğu,oksijen,mekanik ventilasyon,vazopressör ve renal replasman tedavisi ihtiyacı,yoğun bakım ve hastane yatış süresi ve mortalite arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı.Toplam 4(%4) hasta düşük bakır düzeyine sahipken, 80(%75) hasta normal, 23(%21) hasta ise yüksek bakır düzeylerine sahipti.Bakır düzeyi yüksek olan grup normal olan grupla karşılaştırıldığında, GGT düzeyi (59(13-315) ve 39(8-369)U/L, p=0.049) ve lökosit (x103 /mikroL) sayısının (9,7(4,8-37,4) ve 8,25(1,6-29,2) p=0.028) daha yüksek olduğu bulunurken,bakır düzeylerinin mekanik ventilasyon,vazopressör ve renal replasman tedavisi ihtiyacı,yoğun bakım ve hastane yatış süresi ve mortaliteye etkisi saptanmadı.
Tartışma ve Sonuç: Sonuç olarak,COVID tanısı veya şüphesi ile yoğun bakım ünitesine kabul edilen kritik hastalarda kabulde bakılan bakır düzeyinin klinik gidişatı anlamlı bir etkisi bulunmamaktadır.Kritik hastaların beşte birinde bakır seviyelerinin yüksek saptanması nedeniyle;kritik hastalarda kabulde bakır düzeyi bakılmasının ve toksisite açısından dikkatli izlemin önemli olabileceği düşünüldü.
|