Endoskopi sırasında aşırı gaz distansiyonuna bağlı gelişen atelektazi
YADİGAR YILMAZ, DİLEK YAMAÇ, MERVE GÜNEY, SÜHEYLA ABİTAĞAOĞLU
SULTAN
2. ABDÜLHAMİD HAN EAH
Giriş: Atelektazi anestezi sonrası gelişen akciğer komplikasyonlarından biridir. İntraoperatif abdominal basınç artışı atelektaziyi arttırır. Gastroskopi ve kolonoskopi sırasında mide ve kolon gaz distansiyonuna bağlı pulmoner atelektazi gelişen bir hastayı sunuyoruz.
Olgu: Bilinen bir hastalık tanısı olmayan 92 yaşında, anemi ve kolonda kitle ön tanıları olan kadın hastanın preoperatif bilgisayarlı akciğer tomografisinde bilateral effüzyon ve atelektazik alanları mevcuttu ve bülleri vardı. Hastaya 1 mg midazolam, 50 μg fentanil, 30 mg propofol yapıldı. İşlem süresince aralıklarla toplam 50 mg propofol uygulandı. İlk önce gastroskopi yapılan hasta, kolonoskopi sırasında satürasyonun düşmesi ve bradikardi gelişmesi sonrası uyandırıldı. Hastada solunum sıkıntısı olması, satürasyonun 75-80 civarında olması ve respiratuvar asidoz gelişmesi üzerine, hasta yoğun bakıma alındı ve entübe edildi. Yoğun bakımda çekilen akciğer grafisinde hastanın midenin ve kolon anslarının thoraxa doğru yer değiştirerek sol akciğerde yaygın atelektazi oluşturduğu gözlendi. Çekilen bilgisayarlı batın tomografisinde mide ve kolon anslarında yaygın gaz distansiyonu olduğu görüldü. Perforasyon görülmedi. Genel cerrahi tarafından tuşe ve lavman yapılarak batını rahatlatılan hasta ikinci günün sonunda atelektazilerin azaldığı, arter kan gazının düzeldiği görülerek extübe edildi ve servise gönderildi.
Tartışma ve Sonuç: Akciğer atelektazisi gelişmesi birçok faktöre bağlıdır. Olgumuzda da ileri yaş, mevcut altta olan akciğer patolojisi, mekanik ventilasyon uygulanmaması ve hastanın sol yan pozisyonu gibi atelektaziyi arttırıcı faktörler mevcuttu. İşlem sırasında mide ve bağırsakların aşırı havayla şişirilmesi intraabdominal basıncın artışına, mide ve bağırsakların thoraxa itilmesine, akciğerin sönmesi ve atelektazilerin olmasına neden olur. Hastanın spontan solunumunun korunarak yapıldığı endoskopik işlemler, mekanik ventilasyonun sağladığı koruyucu stratejileri barındırmadığı için, işlem sırasında gelişebilecek komplikasyonlar atelektaziye ve hipoksiye zemin hazırlamaktadır.
|