PRON POZİSYON HİPOTANSİYONUNU ÖNLEMEDE LATERAL POZİSYONDA BEKLEMENİN ETKİNLİĞİ
F.ARUN
1, F.TÜLEK
2, E.KÖKTEKİR
2, H.KARABAĞLI
2, A.DUMAN
2, B.ÖÇ
2, O.ARUN
2
SAĞLIK BAKANLIĞI, BEYHEKİM DEVLET HASTANESİ, KONYA 1
SELCUK ÜNİVERSİTESİ, TIP FAKÜLTESİ 2
Hastalar pron pozisyona döndürülürken arteriyel kan basıncında düşüş ve kardiyak indekste azalma olur. Engellemek için sıvı replasmanı, ve vazopresörler önerilmektedir. Çalışmamızın amacı pron pozisyona bağlı gelişen hipotansiyonun önlenmesinde döndürme işlemi sırasında hastanın sol yan lateral pozisyonda 3 dakika bekletilmesinin etkinliğinin araştırmaktır.
Etik kurul izni ile lumbal laminektomi uygulanacak olan 97 erişkin hasta çalışmaya alındı. Kardiyovasküler hastalığı, KOAH, beta-bloker kullanımı, BMI>35 olanlar çıkarıldı. EKG, noninvaziv kan basıncı (NIKB), SpO2 monitorizasyonu yapıldı. Damar yolu sağlandı, açlık sürelerine uygun hidrasyonları sağlandı. Propofol 2,5 mg/kg, fentanil 2 mcg/kg ve rokuronyum 0,5 mg/kg ile anestezi indüksiyonunu takiben, idamede sevofluran %2-3 ve remfentanil 0,5-1.2 mcg/kg/dk uygulandı. Hastalar randomize olarak direkt pron döndürülen hastalar (Grup P,n=49) ve pron döndürülmeden önce 3 dk. sol lateral pozisyonda bekletilenler (Grup L,n=48) olarak ayrıldı. NIKB (Sistolik/diastolik/ortalama), kalp hızı (KH), SpO2 ölçümleri indüksiyondan önce (T1) ve sonra (T2), entübasyondan sonra (T3), yan/prone dönmeden önce (T4) yapıldı. Grup L’de her 1 dk’da NIKB ölçümleri (L1, L2, L3) tekrarlandı. Her iki gruptada pron döndükten sonra ölçümler 1.dk (T5), 3.dk (T6), 5.dk (T7), 10.dk (T8) ve 20.dk (T9) ölçüldü. Başlangıç NIKB’dan >%40 değişim olanlar çalışma dışı bırakıldı. İstatistikte Students t testi ve chi-square testi kullanıldı, (p<0,05=anlamlı).
Gruplar arasında demografik veriler benzerdi. Grup L’de ortalama NIKB değerleri T5 ve T6 ve T7’de, sistolik NIKB T5, T6’da, diastolik NIKB ise T6 ve T7’de Grup P’ye göre daha yüksek bulundu (p<0,05). L1, L2 ve L3 ölçümlerinde fark bulunmadı (p>0,05). Grup P’de efedrin ihtiyacı ve NIKB >%40 azalan hasta sayısı Grup P’ye göre yüksek bulundu (p<0,05).
Pron pozisyona döndürülmeye bağlı gelişen hipotansiyonun önlenmesinde hastaların 3 dakika lateral pozisyonda bekletilmesi hipotansiyonun önlenmesinde etkin bulunmuştur. Lateral pozisyonda geçen sürenin adaptif mekanizmalara zaman tanıdığı kanaatindeyiz.
|