TRANSÜRETRAL PROSTAT REZEKSİYONU SONRASINDA GELİŞEN ALT ÜRİNER SİSTEM RAHATSIZLIĞININ ÖNLENMESİNDE MORFİNİN ETKİSİ
F.MENDA
1, S.TEMUR
1, S.BILGEN
1, O.KONER
1, F.YENCILEK
2, H.KOYUNCU
2
YEDITEPE UNIVERSITESI ANESTEZIYOLOJI ANA BILIM DALI 1
YEDITEPE UNIVERSITESI UROLOJI ANA BILIM DALI 2
Prostatın transüretral rezeksiyonu (TURP) sonrasında alt üriner sistem rahatsızlığı ( sürekli idrar yapma ihtiyacı hissi, yanma ve üriner katetere bağlı stres) sık karşılaşılan bir problemdir. Alt üriner sistem rahatsızlığı (AÜSR) üriner kateterizasyonun oluşturduğu mesane huzursuzluğuna, aşırı aktif mesane olgusuna veya prosedürün oluşturduğu alt idrar yolları hassasiyetine bağlıdır (1,2).Randomize ve prospektif planlanan bu çalışmada intravenöz morfinin TURP sonrası gelişen alt üriner sistem rahatsızlığına etkisi incelendi.
TURP planlanan 60 hasta eşit iki gruba ayrıldı ( Grup K: kontrol grubu, Grup M: morfin grubu). İki grupta da anestezi indüksiyonu ve idamesi standart tutuldu. Operasyon sonrasında beklenen ekstübasyon süresinden 20 dak önce M grubundaki hastalara 0,04 mg / kg i.v. morfin 100 ml izotonik sıvı içinde verilirken K grubundaki hastalara sadece 100 ml 100 ml izotonik sıvı verildi. K grubundaki hastalara analjezi amacıyla 1 gr. i.v. parasetamol uyanma öncesinde verildi. Postoperatif dönemde M grubundaki hastalara 24 saat boyunca 0,01 mg /kg/ saat dozunda morfin infüzyonu yapılırken K grubundaki hastalara aynı görünümdeki izotonik sıvı infüzyonu yapıldı. Tüm hastalarda postoperatif dönemde koopersyon sağlanır sağlanmaz , 1.,2.,6.,12. ve 24. saatlerde AÜSR insidansı ve ciddiyeti,ağrı şiddeti (NRS ile), sedasyon skoru ( Ramsay sedasyon skoru ile), bulantı ve kusma, pruritus ve respiratuar depreyon insidansı kaydedildi.İstatistiksel incelemede Student’s t-test, Fisher’s Exact test ve Mann Whitney U testi kullanıldı.
Postoperatif 2. saat haricindeki tüm ölçüm zamanlarında M grubundaki hastalarda AÜSR insidansı daha düşüktü (p< 0,05). M grubunda 0,12. ve 24. saatlerde AÜSR ciddiyeti daha düşüktü (p=0,001; p=0,04 ve p=0,02). M grubunda 0. ve 6. saatlerde ağrı skoru daha düşüktü (p=0.003 ve p<0,001). M grubunda bulantı ve kusma insidansı daha yüksekti (p=0.03). Pruritus , respiratuar depreyon ve aşırı sedasyon insidansı iki grupta da benzerdi.
Üriner kateterizasyonun oluşturduğu mesane huzursuzluğu ve aşırı aktif mesanenin tedavisinin temelini oluşturan mesane konsantrasyonunu inhibe edici özelliği morfinin TURP sonrası gelişen AÜSR’nin azaltmasını açıklayabilir (3,4).Morfinin TURP sonrası gelişen AÜSR’nin azaltılmasında etkili olduğu kanaatine varıldı.
Referanslar:
1-Tauzin-Fin P, Sesay M, Svartz et al. Sublingual oxybutinin reduces postoperative pain related to indwelling bladder catheter after radical retropubic prostatectomy. Br J Anaesth 99: 572-575; 2007.
2-Peters TJ, Donovan JL, Kay HE, et al. The International Continence Society “Benign Prostatic Hyperplasia” study. The bothersomeness of urinary symptoms. J Urol 157: 885-9; 1997.
3-Dray A, Metsch R. Inhibition of urinary bladder contractions by a spinal action of morphine and other opioids. J Pharmacol Exp Ther 231: 254-60; 1984.
4-Rosenberg MT, Newman DK, Tallman CT, et al. Overactive bladder: Recognition requires vigilance for symptoms. Cleveland Clinic Journal of Medicine 74: 21-28; 2007.
|