DENEYSEL SEPSIS MODELINDE OZON VE E VITAMINININ OKSIDATIF STRES ÜZERINE ETKILERININ KARŞILAŞTIRILMASI
S.ULUKAYA
1, C.BOR
1, İ.ÇANKAYALI
1, K.DEMİRAĞ
1, M.UYAR
1, E.SEZER
2
EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD 1
EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KLİNİK BİOKİMYA AD 2
Sepsis sırasında, konağın oksidatif strese antioksidan yanıtı yaşamsaldır. Son zamanlarda yaygın olmamakla birlikte ozonun sepsis modellerinde antioksidan yararlı etkileri üzerinde durulmaktadır. E vitamini ile ilgili yaygın çalışma mevcuttur. Bu deneysel sepsis modelinde Ozon ve E vitaminin oksidatif stres üzerine etkileri test edilmiştir.
Üniversitemiz Hayvan Etik Kurulu onayı ile toplam 32 sıçandan, ilk 5 gün boyunca hergün, 9’una intraperitoneal (İP) ozon (50 µg/mL, 80 ML/kg); 9’una İP Evit (200 mg/kg) verildi; 14’üne hiçbir şey yapılmadı. 6. Gün, ozon (Ozon-Sepsis grubu) ve Evit (Evit-Sepsis grubu) verilenler ile verilmeyen 14 sıçandan 8’inde(Sepsis grubu) ÇLP ile sepsis sağlandı; kalan 6 sıçanda (Sham grubu) sadece Sham operasyonu yapıldı. 7. Gün tüm hayvanlardan kan alındı. CRP (mg/mL), rat-prokalsitonin (pg/mL), TAS (total antioksidan status: mmolTroloxeq/ L), TOS (total oksidan status: µmolH2O2eq/ L) düzeyleri ölçümleri ve hesaplanan OSI (oksidatif stres indeksi: TOS/TAS), Shapiro-Wilk, ANOVA, Bonferroni veya Dunnet testleri ile değerlendirildi.
Sırası ile Sham, Sepsis, Ozon-Sepsis ve Evit-Sepsis gruplarında ölçülen ve hesaplanan değişkenlerin düzeyleri şöyleydi (ort±SD): CRP (5.9±3.9, 31.3±11, 21.4±6.5, 20.7±4.9); rat-prokalsitonin (22±11, 201±49, 193±53, 196±32), TAS (1.1±0.1, 0.9±0.13, 1±0.03, 093±0.08), TOS (12.9±4.1, 52.4±13.5, 46.1±8.2, 47.7±6.08) ve OSI (1.15±0.45, 6.06±1.17, 4.77±0.99, 5.15±0.73).
Yöntem anlamlı şekilde sepsisi indüklemiştir. Ozon ve Evit, sepsis nedeni ile CPR’deki artışı anlamlı azaltırken prokalsitonin düzeyi etkilenmemiştir. Sepsissiz gruba göre sepsisli 3 grupta da TAS ve TOS anlamlı etkilenmiştir. TAS, ozon-sepsis grubunda sepsis ve Evit-sepsis gruplarına göre anlamlıya yakın (p=0.054 ve 0.052) daha yüksek; TOS ise üç grupta benzer bulunmuştur. OSI üç sepsis grubunda da anlamlı yüksek iken, Ozon-sepsis grubu, sepsis grubuna göre anlamlı düşük (p=0.039), Evit-sepsis grubu ile benzer bulundu (p=0.228). Sonuç olarak, intraperitoneal Evit, CRP artışını anlamlı baskılamakla birlikte oksidatif stres üzerine belirgin etki yapmamış olarak; ozon ise sepsiste CRP artışını baskılar; TAS’u anlamlıya yakın yüksek tutabilir; TOS’u etkilemez; ancak OSI’ini sepsis grubuna göre yararlı bir şekilde anlamlı düşük tutabilir görünmektedir.
|