SEPTORİNOPLASTİ VE FONKSİYONEL ENDOSKOPİK SİNÜS CERRAHİSİ AMELİYATLARINDA HİPOTANSİF AJAN OLARAK MAGNEZYUM SÜLFAT KULLANIMI
H.UMUT
1, Z.BOYACI
1, T.AKSOY
1, A.GERÇEK
1, S.ŞİMŞEK
1, N.LÜLECİ
1
MALTEPE ÜNİVERSİTESİ 1
Septorinoplasti (SRP) ve Fonksiyonel Endoskopik Sinüs Cerrahisi (FESC) ameliyatlarında kanamanın azaltılması amacıyla hipotansif etki sağlayacak birçok ajan kullanılabilmektedir. İntravenöz olarak uygulanan magnezyum sülfatın (MgSO4) da kontrollü hipotansiyon oluşturmada iyi bir ajan olduğu düşünülmektedir.
Bu çalışmanın amacı, SRP ve FESS operasyonlarında hastalara intraoperatif uygulanan MgSO4’ın, hemodinami, cerrahi saha konforu ve postoperatif ağrı üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesidir.
Fakülte Etik Kurulu onayı ve hasta yazılı onamları alınarak SRP ve/veya FESC geçirecek ASA I-II grubu 18-55 yaş arası 50 hasta çalışmaya katıldı. Olgular rastgele 2 gruba ayrıldı; Grup M (Magnezyum, n=25)’ye operasyondan 15 dk önce 40mg/kg %15’lik MgSO4 i.v (total volüm 100 cc olacak şekilde %0,9 NaCl içinde), Grup K (Kontrol, n=25)’ya; 100 cc %0.9’luk NaCl i.v uygulandı. Anestezi indüksiyonu 1 mcg/kg fentanil, 2 mg/kg propofol ve 0.6 mg/kg rokuronyum ile yapıldı. İdame 1 MAK sevoflurane ve 0.1 mcg/kg/dk remifentanil infüzyonu ile sağlandı. İndüksiyonu takiben Grup M’ye 10 ml/s MgSO4 (10mg/kg/s olacak şekilde), Grup K’ya 10 ml/s %0.9’luk sodyum klorür idame infüzyon uygulanmaya başlandı. Hemodinamik verileri, cerrahi alan görüntülenmesinin derecesi (Frommand Boezaart Kalite Skalasına göre 6 puanlı skala), ekstübasyon ve göz açma süreleri ile Numerik Analog Skala (NAS) kullanılarak postoperatif ağrı düzeyi kaydedildi. Elde edilen verilerin analizinde NCSS (Number Cruncher Statistical System) 2007 ve PASS 2008 Statistical Software (Utah, USA) programı kullanıldı, sonuçlar ortalama ± standart sapma olarak verildi ve p<0.05 istatiksel olarak anlamlı kabul edildi.
Grup M’deki olguların entübasyon sonrası (107,68±18,66) ve 5.dk (116,40±11,92) sistolik arter basıncı (SAB) düzeyleri Grup K’dan (sırasıyla 121,92±15,91ve 132,04±8,15) anlamlı düzeyde düşük bulunmuştur (p<0.05). Yine Grup M’nin ekstübasyon sonrası 5. dk nabız ortalaması (79,28±10,29), Grup K’dan (86,48±10,67) anlamlı düzeyde düşüktür (p<0.05). Grup M’de 80-100 ve 120. dk cerrahi alan görüntülenmesinin derecesi, Grup K’dan anlamlı düzeyde düşük ölçülmüştür (p<0.05). Extübasyon (3,48±2,50;2,36±1,93 dk.) (p<0.05) ve göz açma süreleri (7,64±3,05;4,64±2,73 dk.) (p<0.05) Grup M’de anlamlı olarak uzun iken, postoperatif 1.saat (1,64±1,25;3,16±1,86) (p<0.005) ve 6.saat (1,40±0,91 ;3,80±1,68) (p<0.005) ağrı skorları arasında da anlamlı fark bulunmuştur.
Elde edilen verilerin sonucunda intraoperatif MgSO4 uygulamasının entübasyon ve ekstübasyona olan hemodinamik yanıtın baskılanmasında olumlu etkilerinin yanısıra cerrahi konfor ve postoperatif ağrı kontrolünde de etkin olduğu görülmüştür. Tüm bu olumlu etkilerinin yanında göz açma ve ekstübasyon süreleri üzerine olan olumsuz etkisi dikkate alınmalıdır.
|