DEKSMEDETOMIDIN VE MIDAZOLAM’IN PREOPERATIF SEDASYONDAKI ETKINLIKLERI VE HEMODINAMIK RESPIRATUAR PARAMETRELERE ETKILERININ KARŞILAŞTIRILMASI
G.DEMİR
1, G.AŞIKEREN
1, Z.ÇUKUROVA
1, GO.HERGÜNSEL
1, Y.TEKDÖŞ
2
BAKIRKÖY DR.SADİ KONUK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON KLİNİĞİ 1
DİYARBAKIR DEVLET HASTANESİ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON KLİNİĞİ 2
Operasyon öncesi oluşan psikojenik stres ve bunun metabolik sonuçları anestezi indüksiyonunu ve idamesini olumsuz etkileyebilmekte ve stres hastalar için psikolojik bir travma oluşturmaktadır. Bu nedenlerle premedikasyonda sedatif ajanlar sık kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı; deksmedetomidin ile midazolamın preoperatif sedasyonda etkinlik ve etkilerini karşılaştırmaktır.
Çalışmaya hastane etik kurul onayı ve hasta onamı alınarak ASA I-II grup 125 hasta dahil edilmiştir. Hastalar operasyondan 30 dakika önce hazırlık odasına alınıp, periferik damar yolları açılarak EKG, non-invaziv kan basıncı ve periferik oksijen saturasyonları monitorize edilmiştir. Grup I (n=40) kontrol grubuna, 100 cc salin, Grup II (n=40), deksmedetomidin grubuna 100 cc salin içinde 0,1µgr kg-1 deksmedetomidin verilmiştir. Grup III (n=45) midazolam grubu, 3 alt gruba ayrılarak, Grup IIIA’ya (n=15) 0,02 mg kg-1, Grup IIIB’ye (n=15) 0,04 mg kg-1, Grup IIIC’ye (n=15) 0,06 mg kg-1 midazolam 100 cc salin içinde verilmiştir. Premedikasyon infüzyon pompası intravenöz (i.v.) yoldan 10 dakikada yapılmıştır. İnfüzyon başlandıktan sonra 30 dakika boyunca, 5 dakika aralıkla RAMSEY skorlaması ve VAS sedasyon skorlaması yapılmış, ortalama kan basıncı (OKB), kalp tepe atımı (KTA) ve periferik oksijen saturasyonu (SpO2 ) değerleri ve solunum sayıları takip edilmiştir.
Yapılan istatistikî değerlendirmede yaş, cins, boy, kilo gibi demografik özellikler gruplar arasında anlamlı farklılık göstermemiştir. RAMSEY ve VAS sedasyon skoruna göre, Grup II ve Grup IIIC’de diğer gruplara oranla 10. dakikadan itibaren belirgin sedasyon oluşmuştur (p<0,01). 30. dakikada deksmedetomidinin etkisi devam ederken Grup IIIC’de sedasyon derinliği azalmıştır (p<0.001). Deksmedetomidin grubunda diğer gruplara ve premedikasyon öncesindeki değerlere oranla 15. dakikadan itibaren OKB ve 10. dakikadan itibaren KTA anlamlı düzeyde azalmıştır (p<0,05). Bu azalma hipotansiyon (OKB<60 mm Hg) ve bradikardi (KTA<50) oluşturacak düzeyde olmamıştır. Kontrol grubu hariç diğer gruplarda solunum sayısı ve SpO2 değerleri premedikasyon öncesindeki değerlere göre azalmış, solunum sayısındaki azalma gruplar arasında fark oluşturmazken (p>0,05), SpO2 değerindeki azalma Grup IIIC’de anlamlı olarak fazla bulunmuştur (p<0,01).
Deksmedetomidin preoperatif sedasyon oluşturmak amacı ile yapılan premedikasyonda etkin bir ajandır. Midazolamın i.v uygulanabilen yüksek dozu ile eşit, hatta daha uzun süreli sedatif etki oluşturmaktadır. 1 µmg kg -1 dozda ve yavaş infüzyon ile verildiğinde hemodinamik parametrelerde baskılayıcı bir etki oluşturmasına rağmen bu etki hemodinamiği ileri derecede bozacak düzeyde olmamaktadır. Solunumsal parametrelere olumsuz etkisi ise midazolamdan belirgin olarak daha azdır. Bu bilgiler deksmedetomidinin yoğun bakım üniteleri dışında preoperatif premedikasyonda da hipotansif ve bradikardik etkilerine dikkat edildiğinde kullanılabilecek bir ajan olduğu göstermektedir.
|