DEKSMEDETOMIDININ HEMODINAMI VE ENTÜBASYON KOŞULLARINA ETKISI
A.YILDIRIM
1, FN.KAYA
1, B.YAVAŞCAOĞLU
1, E.BAŞAĞANMOĞOL
1
ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 1
Anestezi pratiğinde, laringoskopi ve trakeal entübasyona hemodinamik yanıtları baskılamak amacıyla; narkotik analjezikler, sodyum nitroprussid, klonidin gibi α2-adrenerjik reseptör agonistler, lidokain, nitrogliserin, hidralazin, β blokerler, nikardipin ve verapamil gibi kalsiyum kanal blokörlerini içeren farmakolojik yaklaşımlar uygulanmaktadır.
Çalışmamızda genel anestezi indüksiyonu öncesi uygulanan 2 farklı deksmedetomidin dozunun endotrakeal entübasyona bağlı hemodinamik yanıtlar, entübasyon koşulları ve nöromusküler ileti üzerine etkilerini incelemeyi amaçladık.
Randomize, plasebo kontrollü ve çift kör olarak planlanan çalışmaya, etik kurul onamı alındıktan sonra genel anestezi altında endotrakeal entübasyon uygulanacak ve elektif cerrahi geçirecek, ASA I-II grubu, 18-70 yaş arası 75 olgu dahil edildi. Standart anestezi indüksiyonu öncesi, olgular serum fizyolojik (20 cc) (Grup K), deksmedetomidin 0.5 µg/kg (Grup D 0.5) veya deksmedetomidin 1 µg/kg (Grup D 1) 20 cc volümde 10 dk içinde uygulanmak üzere rasgele 3 gruba ayrıldı. Kalp atım hızı (KAH) ve ortalama arteriyel kan basıncı (OAB) çalışma ilacı verilmeden önce ve sonra, indüksiyondan önce ve sonra, laringoskopi sırasında, endotrakeal entübasyondan hemen sonra ve 1., 3., 5., 10. ve 15. dakikalarda kaydedildi. Nöromusküler iletide %90 ve %100 blok oluşum zamanı, oluşan bloğun %25 (T25), %50 (T50) ve %75 (T75) düzeyinde geri dönmesine kadar geçen süreler ve derlenme endeksi değerleri kaydedildi. Ayrıca entübasyon koşullarının kalitesi değerlendirildi.
Laringoskopi ve entübasyondan hemen sonra KAH’de gözlenen yükselme dekmedetomidin gruplarında Grup K’ye göre düşük bulundu. Entübasyonun 1. dakikasında görülen artış D 1 grubunda D 0.5 ve K gruplarına göre daha az saptandı. Ayrıca, deksmedetomidin gruplarında laringoskopi döneminde ölçülen OAB değerleri Grup K ile karşılaştırıldığında düşük gözlendi. D 0.5 ve D 1 gruplarında %90 ve %100 blok oluşum zamanları Grup K’ye göre anlamlı olarak kısa bulundu. D 0.5 grubunda T75 ve derlenme endeksi, D 1 grubunda ise T25, T50, T75 ve derlenme indeksi Grup K’ye göre uzun bulundu.
Deksmedetomidinin endotrakeal entübasyona bağlı hemodinamik yanıtı kalp hızı üzerine daha belirgin olmak üzere doza bağlı azaltırken, nöromusküler blok oluşum zamanını kısalttığı, derlenme süresini ise dozdan bağımsız olarak uzattığını saptadık.
|