ORAK HÜCRE ANEMİSİ AĞRILI KRİZLERİNDE, HASTA KONTROLLÜ ANALZEJİ YÖNTEMİ İLE MORFİN KULLANIMI
G.SUYOLCU
1, L.ÖZDEMİR
1, Ş.ATICI
1
MEÜTF ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD, ALGOLOJİ BD 1
Ağrılı ataklar orak hücre
anemisi olan hastaların hastaneye yatışlarındaki önemli nedenlerden birisidir.Ağrı;
morbiditeyi, fonksiyon kaybını ve hastanede kalış süresini etkilemektedir.Bu
yazı ile orak hücre anemisine bağlı ağrılı krizi nedeniyle hasta kontrollü
analjezi (HKA) yöntemi ile morfin uygulanan hastalarımızla ilgili
deneyimlerimizin paylaşılması amaçlandı.
Orak hücre anemi tanılı, 2005-2012 yılları arasında ağrılı kriz nedeniyle takip edilen 80 erişkin hasta değerlendirilmeye alındı.Hastaların demografik verileri ve analzejiye ait bilgileri takip dosyalarımızdan sağlandı.Hematoloji tarafından parasetamol ve ibuprufen kullanımına karşın VAS 4 ve üzerinde olan hastalara HKA ile (infüzyon [1-0.5 mg/s] + bolus doz;0.5 mg, kilitli kalma süresi;30 dk) iv morfin infüzyonu başlandı. Hastaların ağrı düzeyleri VAS ile saptandı.Takipler sırasında VAS≤3 olduğu saptandığında infüzyonu kapatıldı ve sadece isteğe geçildi.Hastanın istek sayısı üç ve altında olduğunda morfin uygulamasına son verildi.
Seksen hastada toplam 96 ağrılı dönemin tarafımızdan takip edildiği saptandı. Hastaların demografik ve analjezilerine ilişkin verileri Tablo 1’de sunuldu. İlk başvuruda bolus olarak yapılan en yüksek doz 12 mg olarak saptandı.
Tablo 1. Hastalara ait demografik ve analjezi verileri
|
|
Ortalama
|
En düşük – En yüksek
|
|
Yaş (yıl)
|
30. 17
|
20-61
|
|
Takip (gün)
|
3.48
|
1-7
|
|
VAS
|
7.05
|
3-10
|
|
Total morfin tüketimi (mg)
|
60.8
|
4 -600
|
Orak hücre anemisinde vazooklüziv atakların yarattığı iskemi, orta dereceden çok ciddiye kadar değişen düzeylerde ağrılara neden olmaktadır. Kriz sırasında sıvı tedavisiyle birlikte opioidlerin özellikle morfinin kullanımı, standart destek tedavi yöntemlerinden biri haline gelmiştir. Hastaların ağrı düzeyleri tedavi süresinde hızlı bir değişim gösterebilmektedir. HKA yöntemiyle morfin uygulanması hastaların değişen ağrı düzeylerine göre opioid dozu kullanabilmelerine olanak sağlamaktadır. Yapılan çalışmalar, HKA yöntemiyle opioid tüketimlerinin sürekli ve belirli doz uygulanmasından daha az olduğunu göstermiştir.
Orak hücre anemisinin ağrılı krizlerinde nonsteroid-antiinflamatuar ajanların yetersiz kaldığı durumlarda hasta kontrollü iv morfin kullanımının oldukça etkin bir yöntem olabileceği düşüncesindeyiz.
|