PROFİLAKTİK ANTİEPİLEPTİK OLARAK KULLANILAN GABAPENTİNİN KRANİYOTOMİ OPERASYONU SONRASI AĞRI TEDAVİSİNDE ANALJEZİK ETKİNLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI
H.TÜRE
1, M.SAYIN
1, B.AYKAÇ
1, G.KARLIKAYA
2, C.AYKUT BINGÖL
2, U.TÜRE
3
YEDITEPE UNIVERSITESI TIP FAKULTESI, ANESTEZIYOLOJI VE REANIMASYON AD. 1
YEDITEPE UNIVERSITESI TIP FAKULTESI, NOROLOJI AD. 2
YEDITEPE UNIVERSITESI TIP FAKULTESI, NOROSIRURJI AD. 3
Kraniyotomi sonrası, profilaktik antiepileptik ajan olarak fenitoyin kullanılmaktadır. Bir antiepileptik ajan iken, aynı zamanda antinosiseptif etkileri de bulunan gabapentin; kraniyotomi operasyonları sonrasında, antiepileptik ve postoperatif analjezik etkinliği birarada göstererek diğer antiepileptiklere göre avantaj sağlayabilir. Bu çalışmada, supratentorial kraniotomi geçirecek hastalarda profilaktik antiepileptik olarak kullanılan gabapentinin, postoperatif analjezik etkinliğinin araştırılması amaçlanmıştır.
Bu amaçla elektif supratentorial kraniotomi geçirecek 80 hasta, randomize olarak iki gruba ayrılmıştır. Grup G’de 3x400mg gabapentin, grup F’de 3x100mg fenitoin operasyondan önce 7 gün süresince uygulanmıştır. Operasyondan bir gün önce, serum fenitoin, gabapentin düzeyleri kontrol edilmiştir. Peroperatif; propofol ve remifentanille total intravenöz anestezi uygulanmış, rutin antiepileptik ilaç dozları; grup F’de intravenöz olarak, grup G’de nazogastrikle verilmiştir. Tüm hastalara postoperatif, intravenöz hasta kontrollü analjezi yöntemiyle morfin uygulanmıştır. Her iki grupta; antiepileptiklere bağlı yan etkiler, peroperatif anestezik ilaç tüketimleri, anestezi ve cerrahi süreleri ve yan etkileri, ekstübasyon süreleri, postoperatif sedasyon ve ağrı skorları, morfin tüketimleri kaydedilmiştir. Sonuçlar istatistiksel olarak değerlendirilmiştir.
Grup G’de gabapentin nedeniyle şiddetli halsizlik, şiddetli baş dönmesi gelişen ve ameliyat planı değişen 3 hasta; Grup F’de çalışmadan ayrılmak isteyen, postoperatif geçici nörolojik semptom gelişen 2 hasta çalışma dışı bırakılmıştır. Grup G`de; ortalama plazma gabapentin düzeyi 34 mol/ml olarak belirlenmiştir.
Demografik özellikler, ortalama anestezi ve cerrahi süreleri her iki grupta benzer bulunmuştur. Grup P ile karşılaştırıldığında, grup G’de; toplam propofol ve remifentanil tüketimleri düşük (p<0.01), ektübasyon süreleri uzun bulunmuştur (p<0.001). Grup G ile karşılaştırıldığında grup P’de, postoperatif 15., 30.dk`larla, 1.saatte ağrı skorları yüksek (p<0.001), morfin tüketimleri artmış (p<0.001) ve postoperatif 15., 30.dk`larla. 1. ve 2. saatlerdeki sedasyon skorları yüksek bulunmuştur (p<0.001).
Bu çalışmada; supratentorial kraniotomi operasyonu geçiren hastalarda, profilaktik antiepileptik olarak kullanılan gabapentinin postoperatif morfin tüketimini azalttığı belirlenmiştir. Ancak fenitoyin ile karşılaştırıldığında; gabapentinin uzamış ekstübasyon süresi, artmış sedasyon gibi kraniyotomi operasyonları sonrasında hayati önem arzeden yan etkilere yolaçabilmesi nedeniyle, ileri çalışmalara gereksinim olduğu sonucuna varılmıştır.
|