AKUT YÜKSEK DOZ FENTANYL MARUZİYETİ İNSANLARDA HİPERALJEZİ VE TAKTİL ALLODİNİ OLUŞTURUR
V.YILDIRIM
1, S.ÇINAR
1, O.KILIÇKAYA
1, A.COŞAR
1, E.KURT
1, A.DOĞRUL
2, S.DOĞANCI
3, O.BAYSAN
4
GATA ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD 1
GATA FARMAKOLOJİ AD 2
GATA KALP DAMAR CERRAHİSİ AD 3
GATA KARDİYOLOJİ AD 4
Opioid analjezikler hayvan modellerinde ve insanlarda postoperatif hiperaljeziye neden olabilir.
Bu çalışmanın amacı postoperatif hiperaljezi ve taktil allodini üzerine mü opioid antagonist olan fentanylin intraoperatif kısa süreli kullanımının etkilerini araştırmaktır.
Elektif koroner arter bypass greftleme operasyonu yapılacak toplam 100 hasta iki gruba ayrıldı.Grup I(düşük doz grubu)’de anestezi indüksiyonu 1,5-2 mg / kg dozunda propofol ve 2 mcg/kg dozunda fentanyl ile yapılırken, Grup II(yüksek doz grubu)’de 40-70 mcg/kg dozunda fentanyl kullanıldı.Anestezinin idemesinde Grup I’de 5-10 mg/kg/saat dozunda propofol ,1-3 mcg/kg/saat dozunda fentanyl ,Grup II’de 5-10 mcg/kg/saat dozunda fentanyl kullanıldı.Von Fray filamanları (mekanik stimülasyon ) ve bir termal kaynak kullanılarak cerrahi öncesi,postoperatif 1.,3. ve 7. günlerde taktil ve termal eşikler ölçüldü.
Preoperatif değerleri ile karşılaştırıldığında birinci (4,76±0,02, 4,52±0,01; p<0,001) ve üçüncü (4,81±0.02, 4,64±0,01; p<0,001) gündeki taktil eşik değerleri anlamlı şekilde azalmıştı.Preoperatif değerleri ile karşılaştırıldığında postoperatif birinci (26,96±0,7, 20.1±0.5:p<0,001) ve üçüncü (29,54±0,6, 26,34±0.5; p<0,001) gün termal eşik değerleri değerlendirildiğinde istatistiksel olarak anlamlı hiperaljezi gözlendi.Taktil ve termal eşiklerdeki bu düşüş, başlangıç değerlerine ölçümün 7. günü geri döndü. Total fentanil tüketimi(883,6±74,0, 8126,0±725,9; p<0,001), Hasta kontrollü anestezi ihtiyacı(19,1±0,3, 29,9±3,3; p<0,001), HKA istek sayısı(22,5±3,3, 32,5±3,3; p<0,001) ve kurtarıcı analjezik ihtiyacı grup II’de anlamlı olarak daha fazlaydı(p<0.001).
Bu çalışmanın sonucu koroner arter bypass greftleme operasyonu yapılan hastalarda fentanyl anestezisini takiben postoperatif hiperaljezi geliştiğidir.Taktil eşiklerin taranmasında von Fray filamanları güvenli ve güvenilir bir metod olarak kullanılabilir.
|