LUMBAR DİSK CERRAHİSİ SONRASI PARASETAMOL- MORFİN VE YALNIZ MORFİN KULLANIMI İLE PARASETAMOL- MORFİN- METAMİZOL KOMBİNASYONUNUN POSTOPERATİF AĞRI VE HASTA MEMNUNİYETİNE ETKİLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
S.UZUN
1, İA.ERDEN
1, İO.AYCAN
1, A.ŞAHİN
1, Ü.AYPAR
1
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 1
Analjeziklerin kombine kullanımı aditif veya sinerjistik etkiye neden olarak analjeziklerin dozunu azaltmakta ve yan etkilerini en aza indirmektedir. Metamizolün morfinin antinosiseptif etkilerini artırdığı çeşitli çalışmalarla gösterilmiştir (1). Ayrıca parasetamole nonsteroid antiinflamatuar eklenerek daha etkin analjezi sağlandığı belirtilmiştir (2,3). Bu çalışmada metamizol, parasetamol ve morfin kombinasyonunun, disk cerrahisinde postoperatif ağrıya, hasta memnuniyetine, 24 saatlik toplam morfin kullanımına etkileri araştırılmıştır.
Etik komite onayı ve yazılı onam alındıktan sonra, 63 hasta, randomize çift kör olarak 3 gruba ayrıldı. Grup morfin (M) (n=20); iv morfin hasta kontrollü analjezi (HKA), Grup parasetamol-morfin (PM) (n=20); 1 gr iv parasetamol ve iv morfin HKA, Grup parasetamol-morfin-metamizol (PMM) (n=23); 1gr iv parasetamol, iv morfin HKA ve 1gr iv metamizol. Cerrahinin sonunda parasetamol ve metamizol intravenöz olarak verildi ve HKA makinesi bütün hastalara anestezi sonrası bakım ünitesinde bağlandı. HKA cihazı, bazal infüzyon vermeden, 10 dak kilit süresi ve her istemde 1 mg bolus verecek şekilde programlandı. Ağrı, sözel ağrı değerlendirme skalası (VRS); ‘0-hiç ağrı yok, 1-hafif ağrı, 2-orta şiddetli ağrı, 3- çok şiddetli ağrı’ ile değerlendirildi. Postoperatif 15. dak, 30. dak, 1. st, 2. st, 6. st ve 24. st lerdeki VRS skorları, morfin kullanımı, hasta memnuniyeti ve yan etkiler kaydedildi.
VRS skoru, PMM grubunda 30. dk ve 1. saatte düşüktü ve istatistiksel olarak 30. dk anlamlı bulundu (p=0.033). PMM grubunda hasta memnuniyeti 15. dk, 30.dk, 1. saat ve 2. saatte anlamlı olarak artmıştı (sırasıyla p=0.005, 0.002, 0.003, 0.042). Üç grupta 24 saatlik morfin kullanımı ve yan etkiler açısından istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu.
İV morfin HKA’ye parasetamol eklenmesi ile postoperatif ağrı tedavisi ve 24 saatlik morfin kullanımı açısından fark görülmedi. Bu ikiliye metamizol eklenmesi, tek iv morfin HKA veya parasetamol ile kombinasyonuna göre erken postoperatif dönem ağrı tedavisi ve hasta memnuniyeti açısından etkin bulundu.
|