NÖROPATİK AĞRIDA REAKTİF OKSİJEN TÜRLERİNİN ROLÜ VE ANTİOKSİDANLARIN ANALJEZİK ETKİLERİ
AE.BAYRAM
1, EA.YENTÜR
1, E.ONUR
1, M.ÇALKAN
1, O.YILMAZ
2
CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ 1
DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ 2
Literatürde nöropatik ağrı tedavisi için bir algoritma bulunmamaktadır, yeni ve etkin ilaçlar gereklidir. Çalışmamızda deneysel nöropatik ağrı modelinde reaktif oksijen türlerinin rolü, N-asetil-sistein (NAC) ve Fenil-N-tert-butilnitron’in (PBN) antioksidan ve analjezik etkilerinin karşılaştırılarak incelenmesi amaçlanmıştır.
Etik kurul onayı sonrası, ağırlıkları 200-250gr arasında 23 sıçan, randomize olarak 4 gruba ayrıldı. I, II ve III. grupta siyatik sinir ligasyonu ile kronik konstriktif hasara bağlı nöropatik ağrı geliştirildi. IV. Grup sham grubuydu. Girişimden 24 saat önce tüm sıçanların sıcak/soğuk tabla, analjezimetre ve Von Frey monofilamanları ile bazal değer ölçümleri yapıldı. Girişimden 15 gün sonra grup I’e 10 mL SF, grup II’ye 300 mg/kg NAC, grup III’e 100 mg/kg PBN tek doz olarak uygulandı. İlaç uygulaması sonrası 0, 1, 3, 5 ve 7. saatlerde analjezimetre ile mekanik hiperaljezi, Von Frey monoflamanları ile davranış analizi; 0, 30, 60 ve 90. dakikalarda sıcak/soğuk tabla ile termal hiperaljezi ve soğuk allodini değerlendirmesi yapıldı. İlaç uygulamasından 24 saat sonra servikal dislokasyon uygulanarak hasarlı alanın proksimali ve distalinden 5mm uzaklıkta, yaklaşık 1,5cm uzunluğunda siyatik sinir segmenti çıkartılarak homojenize edildi, dokuda total glutatyon, malondialdehid (MDA) ve Coenzim Q10 ölçümleri HPLC ile yapıldı.
Grup I’de nöropatik ağrıya ait davranış testleri Grup IV’e göre anlamlıydı, siyatik sinir MDA düzeyi anlamlı derecede yüksekti (p <0.05). Bu sonuç, uygulanan cerrahinin nöropatik ağrı oluşturma açısından başarılı olduğunu ve oksidatif hasar izlendiğini gösterdi. Grup III’te, MDA düzeylerinde anlamlı derecede düşüş (p <0.05), soğuk allodini ve mekanik hiperaljezide düzelme izlendi. Nöropatik ağrı semptomlarında düzelme ve MDA düşüşü, PBN grubunda NAC grubuna göre daha anlamlıydı (p <0.05).
Deneysel nöropatik ağrı modelinde, reaktif oksijen türleri etiyopatogenezden sorumlu tutulabilir. Sistemik PBN, soğuk allodini ve mekanik hiperaljezide düzelme ve MDA’de anlamlı düşüş sağlamıştır. NAC grubuna göre daha anlamlı düzelme olması nedeniyle PBN’in NAC’e üstün olabileceği düşünülmüştür.
|