GABAPENTININ TORAKOTOMI SONRASI AĞRI VE DUYSAL DEĞIŞIKLIKLER ÜZERINE ETKISI
FN.KAYA
1, E.BAŞAĞANMOĞOL
1, B.YAVAŞCAOĞLU
1, S.GÖREN
1, S.GÜRÜN
2, S.BAYRAM
3
ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ, ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON ABD 1
ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ, FARMAKOLOJİ ABD 2
ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ, GÖĞÜS CERRAHİSİ ABD 3
Torakotomi en ağrılı cerrahi işlemlerden biridir. Cerrahi sonrası, olguların %40-80’sinde kronik ağrı gelişebilmektedir. Kronik ağrı, nöropatik ağrının (yanıcı, sızlayıcı) özelliklerini taşımaktadır1. Voltaj bağımlı kalsiyum kanallarının “alfa-2-delta” subünitesine bağlanarak etki gösteren gabapentin, anti-allodinik ve anti-hiperaljezik özellikleri ile cerrahi sonrası ağrı ve nöropatik ağrı sendromlarının tedavisinde sıklıkla kullanılmaktadir2. Randomize, çift-kör, plasebo kontrollü çalışmamızda preoperatif tek doz uygulanan gabapentinin torakotomi sonrası ağrıda akut ve geç dönem etkilerini değerlendirmeyi amaçladık.
Etik komite onayı ve hastaların yazılı onamları alındıktan sonra, torakotomi planlanan 50 ASA I-III hasta rastgele iki gruba ayrıldı. Gabapentin grubunda (n=25) 800 mg gabapentin, kontrol grubunda (n=25) ise plasebo kapsül cerrahiden 2 saat önce oral yolla uygulandı. Anestezi tüm hastalar için standart olarak gerçekleştirildi. Postoperatif analjezi her iki grupta da epidural hasta kontrollü analjezi ile sağlandı. Postoperatif dönemde ağrının şiddeti ve epidural analjezik tüketimi 2., 4., 8., 16., 24. ve 48. saatlerde kaydedildi. Sekonder hiperaljezi (“von frey filament” stimülasyon tekniği) ve allodini (fırça tekniği) alanları cerrahi sonrası 2., 15. ve 30. günlerde değerlendirildi. İstatistiksel analizde “Independent sample t-test”, “Mann-Whitney U-test” ve ”Wilcoxon’s signed rank test” kullanıldı.
İntraoperatif ve postoperatif analjezik tüketimi gabapentin grubunda daha az bulundu (p<0.01, p<0.001). Postoperatif ağrı skorları istirahatte 2., 8., 16., 24. ve 48. saatlerde (p<0.01, p<0.05, p<0.05, p<0.05, p<0.05), öksürme sırasında ise 2. ve 4. saatlerde (p<0.001, p<0.01) gabapentin grubunda daha düşük gözlendi. Cerrahi sonrası 2., 15. ve 30. günlerde değerlendirilen sekonder hiperaljezi (p<0.01, p<0.001, p<0.001) ve allodini (p<0.001, p<0.001, p<0.05) alanları, gabapentin grubunda daha küçük saptandı.
Multi-modal analjezinin bir parçası olarak preoperatif tek doz uygulanan gabapentinin erken ve geç dönem torakotomi ağrısında etkin olduğu kanısındayız.
Kaynaklar:
1- Rogers ML, Duffy JP. Surgical aspects of chronic post-thoracotomy pain. Eur J Cardiothorac Surg 2000;18:711-6.
2- Gilron I. Gabapentin and pregabalin for chronic neuropathic and early postsurgical pain: current evidence and future directions. Curr Opin Anaesthesiol 2007;20:456-72.
|