NAZAL CERRAHİ GEÇİRECEK HASTALARDA PARAFARİNGEAL TAMPON UYGULAMASININ POSTOPERATİF BULANTI KUSMA VE BOĞAZ AĞRISINA ETKİLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
F.ALKAYA
1, Z.TUTAL
1, S.ÇAKAR
1, K.KOÇYİĞİT
1, O.ÖZATAMER
1, C.MEÇO
2
ANKARA ÜNIVERSITESI TIP FAKÜLTESI ANESTEZIYOLOJI VE REANIMASYON ABD 1
ANKARA ÜNIVERSITESI TIP FAKÜLTESI KULAK BURUN BOĞAZ HASTALIKLARI ABD 2
Trakeal entübasyon havayolu mukozasının major travma kaynağıdır ve buna bağlı postoperatif boğaz ağrısı % 21-65 arasında bildirilmiştir. Postoperatif bulantı, kusma nazal cerrahi uygulanan hastalarda sık görülen komplikasyonlardır. Bu çalışmada nazal cerrahi olgularında parafaringeal tampon uygulamasının postoperatif bulantı, kusma ve boğaz ağrısına etkisinin araştırılması amaçlandı.
Etik kurul onayı alınan, nazal cerrahi planlanan 18 yaş üstü 100 (62 erkek) hasta dahil edildi. Premedikasyon IM 0,5 mg atropinle yapıldı. Standart monitorizasyondan sonra indüksiyonda tüm hastalara 3-6mg/kg tiyopental, 0,6mg/kg rokuronyum, 0,5 mcgr/kg remifentanil uygulandı. Entübasyon sonrası idamede desflurane %5-6 + N2O %50 + O2 %50 kullanıldı. Hastalar randomize olarak dört gruba ayrıldı: Grup 1’de (n:18) tampon kullanılmazken, Grup 2’de (n:35) kuru, Grup 3’de (n:13) klorheksidinli, Grup 4’te ( n:34) %0,9 NaCl’lü tampon uygulandı. Operasyon sonunda tamponlar çıkarıldı. Hemodinamik bulgular, intraoperatif sıvı replasmanı ve medikasyonlar, anestezi ve cerrahi süreleri kaydedildi. Postoperatif 10.dakika, 1-2-4-6-12-24. saatlerde ek ilaç kullanımı, bulantı ve kusma sorgulandı; boğaz ağrısı ise visual analog skalayla (VAS) değerlendirildi. İstatistiksel analizde Mann Whitney U, One-Way ANOVA ve Kruskal-Wallis, Chi-square testleri kullanıldı. p<0.05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.
Tampon kullanılan (2-4) ve kullanılmayan hastaların karşılaştırılmasında tampon kullanmayan hastalarda 12. saatte VAS daha düşük saptandı (p<0.005). Tüm grupların birbiriyle karşılaştırılmasında grup 4’de 12. saatte bulantı (p<0.005) ve kusmanın belirgin olarak daha sık olduğu gözlemlendi (p<0.01). Grup 3 de 12. saatte grup 4 ile beraber en sık kusma yakınmasının olduğu hasta grubuydu (p<0.01). Bu grupta kusmanın 24. saate kadar devam ettiği görüldü (p<0.0001). Boğaz ağrısı, sorgulama boyunca en sık grup 2’de gözlemlendi (p<0.0001) Grup 2’de 1. ve 2. saat VAS diğer 3 gruba göre belirgin olarak yüksekti (p<0.005).
Nazal cerrahi uygulanan hastalarda intraoperatif parafaringeal kuru tampon uygulaması postoperatif boğaz ağrısı ile ilişkiliyken klorheksidin ve %0,9 NaCl emdirilmiş tampon uygulaması bulantı ve kusma sıklığını artırmaktadır.
|