Bildiri Özeti

Tark 2009

P-31

AÇIK KALP CERRAHİSİNDE SEVOFLURAN,PROPOFOL VE MİDAZOLAM ANESTEZİSİNİN NEAR İNFRARED SPEKTROFOTOMETRİ(NIRS) İLE SEREBRAL OKSİJEN SATURASYONUNA VE POSTOPERATİF DÖNEMDE NÖROKOGNİTİF FONKSİYONLAR ÜZERİNE ETKİSİ

SÜ.ÜNVER ¹, M.KOÇ ², B.AYDINLI ³, A.ÖZGÖK ³, F.BALABAN ⁴, SE.MUSLU ⁵

Son yıllardaki gelişmelere rağmen serebral mikroembolizm ve hipoperfüzyon kardiyak cerrahi sonrası görülen kognitif disfonksiyonun başlıca sebebidir. Baypas'ın ısınma döneminde oluşan desaturasyon  postoperatif nörolojik fonksiyon bozukluklarıyla ilişkilidir(4).Çalışmamızda kardiyopulmoner baypas esnasında sevofluran, propofol ve midazolam kullanımının near–infrared spektroskopi(NIRS)ile ölçülen beyin oksijen saturasyonu ve nörolojik komplikasyonlara etkilerini karşılaştırmayı amaçladık.

Çalışma Türkiye Yüksek İhtisas Hastanesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği’nde; yerel etik kurulu izniyle koroner  arter baypas cerrahisi planlanan, ASA-II, 30-65 yaş arası 62 erkek hastada yapıldı.

MMST(minimentalstatetest) ve ASEM(antisaccadiceye movementtest) preoperatif ve postoperatif 1,2,3,4,5.nci günlerde uygulandı. Gece po 0,1mg/kg diazepam ve ameliyattan 30dk önce 0,1mg/kg morfinsülfat im ile premedikasyonyapıldı. İndüksiyon öncesi; NIRS, EKG, pulsoksimetre, kan basıncı(radyal arter), entübasyon sonrası; santral venöz basınç(internal juguler ven), vücut ısısı(rektalprobla), end-tidalCO_2, idrar çıkışı, kangazı ve ACT  monitorizasyonu yapıldı. İndüksiyon; 0,1mg/kg midazolam, 10μgr/kg fentanil ve 0,6-0,8mgr/kg roküronyum bromürle gerçekleştirildi. Entübasyon sonrası 8-10ml/kg tidal volüm %50O₂-%50 havayla normokapnik ventilasyon sağlandı. İdamede 5μgr/kg fentanil ve 0,3mg/kg roküronyum bromür bolus kullanıldı.

Hastalar randomize olarak üç gruba ayrıldı ve  indüksiyon sonrası operasyon boyunca

GrupI(PropofolGrubu)’e 50-150μgr/kg/dk propofol infüzyon (n=20), GrupII(SevofluranGrubu)’ye 1MAK düzeyinde sevofluran (n=20), GrupIII(MidazolamGrubu)’e  0,2-0,4mgr/kg/dk midazolam infüzyonu uygulandı (n=20)

Tüm hastaların yaşı, kilosu, ek hastalıklarıyla belli dönemlerde sağ-sol NIRS ve kangazı değerleri,  bazal NIRS değerinden % 25’ten fazla düşme görülenler  kaydedildi.

Tüm hastalara nonpulsatil KPB tekniği uygulandı(perfüzyon basıncı 50-70mmHg). Hastalar en fazla 31ºC’ye kadar soğutuldu. Hematokrit %20-25 arasında tutuldu. Rektal ısı 36°C’nin üzerine ulaştığında KPB sonlandırıldı. KPB, aortik krosklemp süresi, operasyon süresi, postoperatif ekstübasyon zamanı, yoğun bakım ve hastanede kalış süreleri kaydedildi.

MMST ve ASEM değerlendirmelerinde hiçbir ölçüm döneminde gruplar arasında fark bulunmadı. MMST değeri sadece postoperatif 1. günde anlamlı olarak düştü (p < 0.01) ASEM testinde hiçbir ölçüm döneminde grup içi fark bulunmadı.  Gruplar arasında Sr02 –sol  için ES ve 31°C’lerde istatistiksel anlamlı fark bulundu.(p<0.017)Bu dört parametrenin grup içi değerlendirilmelerinde, özellikle soğuma dönemlerinde olmak üzere her üç grupta da düşme gözlendi ancak gruplar arası ölçümler benzer bulundu.

Sağ ve solrSO₂ değerlerinde %25’ten fazla azalma olan grupla %25’ten fazla azalmanın görülmediği grup arasında post-op MMST ve ASEM düzeyleri yönünden istatistiksel olarak anlamlı farklılık görülmedi.

NIRS’la baypas cerrahisinin değişik dönemlerinde yaptığımız çalışmamızda,   kullanılan 3 hipnotik ajanla beyin oksjen satürasyonunun anlamlı olarak düştüğünü ve  baypas sonrasında normale döndüğünü gördük. %25’ten fazla rSO2 düşüşlerinin postoperatif kognitif fonksiyonlarla ilişkisini bizim sonuçlarımızla destekleyemiyoruz. Yine çalışmamızda üç hipnotik ajanın da beyin dokusu oksijen satürasyonuna  ve postoperatif kognitif fonksiyonlar üzerine etkilerinin benzer şekilde değişim gösterdiğini gördük.

NIRS cihazıyla beyin oksijen satürasyonunun takibinin klinik faydaları hakkında ileri çalışmalara ihtiyaç olduğunu düşünüyoruz.