GLİKLAZİD ZEHİRLENMESİNDE REFRAKTER HİPOGLİSEMİNİN OCTREOTİD İLE TEDAVİSİ
L.KARABIYIK
1, H.ÇELEBİ
1
GAZİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ, ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON ANABİLİM DALI, YOĞUN BAKIM BİLİM DALI, ANKARA 1
GİRİŞ: Gliklazid, sulfonilüre grubundan oral antidiabetik bir ilaçtır, pankreas adacıklarındaki beta hücreleri tarafından üretilen insülin salgılanmasını arttırır. Aşırı dozda gliklazid alınmasının en önemli bulgusu hipoglisemidir. Octreotid ise, sentetik polipeptid yapıda uzun etkili bir somatostatin analogudur ve pankreatik insülin salınımını inhibe eder. Endojen insülin sekresyonuna yol açarak refrakter hipoglisemiye neden olan zehirlenmelerde antagonist olarak octreotid uygulanması önerilmektedir. Bu olguda, gliklazid zehirlenmesine bağlı gelişen refrakter hipogliseminin tedavisindeki zorlukların octreotid kullanılarak aşılması sunuldu.
OLGU: 49 yaşında kadın hasta, özkıyım amaçlı çoklu ilaç alımıyla acil servise başvurdu. Hastanın oral yolla: 25 adet diamicron tb (80 mg gliklazid), 10 adet debridat tb (100 mg trimebutin maleat), 10 adet vermidon tb (500 mg parasetamol), 5 adet lansor kap (15 mg lansoprazol) aldığı belirlendi. Geldiğinde GKS:13, SpO2:%98, Nabız: 58/dk, KŞ:66 mg/dL’ydi. Aktif kömür uygulandı ve alkalinizasyon sağlanarak idrar çıkışı artırıldı. Alımın 2. saatinde alınan kan gazında K+: 2.7 mmol/L, Ca: 2.8 mg/dL bulundu ve kanda alkol olmadığı belirlendi. Laboratuar incelemelerinde anemi (Hb: 7.8 mg/dL) ve tombositopeni (117 000/mm3) varlığı belirlendi. Gerekli replasmanlarla birlikte standart zehirlenme tedavileri sürdürüldü. Yoğun bakıma kabul edildikten sonraki 24 saat içinde hipoglisemiyle baş edebilmek için %10 dekstroz solüsyonu uygulanırken yapılan takipte KŞ: 39-168 mg/dL arasında değişti. Kan şekeri regülasyonu, dekstrozlu solüsyon verilerek yeterince sağlanamayınca, octreotid kullanmaya karar verildi. 1 microgr/kg sc uygulanan ilk dozdan sonra, 12 saatte bir 0.5 microgr/kg sc dozda octreotid verildi. KŞ>100 mg/dL olacak şekilde normalize edilen hasta, yatışının 5. gününde komplikasyonsuz taburcu edildi.
TARTIŞMA VE SONUÇ: Sülfonilüre grubu ilaçlarla olan zehirlenmelerde ciddi ve dirençli hipoglisemik ataklar meydana gelmektedir. Hipogliseminin klasik olarak dekstroz solüsyonları verilerek tedavi edilebilmesi ise rekürren hipoglisemi ve reaksiyonel hiperglisemi atakları nedeniyle her zaman mümkün olamamaktadır. Özellikle ciddi serebral ödem ve konjestif kalp yetmezliği gibi durumlarda dekstroz ve volüm vermekten kaçınılması zorunlu olabilir. Gliklazid doz aşımına bağlı olarak meydana gelen refrakter hipoglisemik atakların tedavisindeki zorlukların subkutan octreotid uygulamasıyla güvenle aşılabildiği kanısındayız.
KAYNAKLAR
1. Dougherty PP, Klein-Schwartz W. Octreotide’s Role in the Management of Sulfonylurea-Induced Hypoglycemia. J Med Toxicol. 2010;6:199.
2. Vallurupalli S. Safety of subcutaneous octreotide in patients with sulfonylurea-induced hypoglycemia and congestive heart failure. Ann Pharmacother. 2010;44:387.
|