TRAKEOSTOMI UYGULANAN YOĞUN BAKIM HASTALARINDA DEKANÜLASYON YETERSIZLIKLERI
R.İŞÇİMEN
1, N.KELEBEKGİRGİN
1, U.ÖZCAN
1, S.ÖZKİREMİT
1, FŞ.KAHVECİ
1
ULUDAĞ ÜNIVERSITESI TIP FAKÜLTESI ANESTEZIYOLOJI VE REANIMASYON AD,BURSA 1
Trakeostomi ,yoğun bakım hastalarında orofaringeal bölgenin serbestleştirilmesi ile sedasyon-analjezik gereksiniminde azalma sağlaması, hasta-mekanik ventilatör uyumsuzluğunun azaltılması gibi tedavi sürecine katkısı olacak birçok faydayı sağlamaktadır. Mekanik ventilasyon (MV) gereksinimi kalmayan ve klinik durumu uygun olgularda tedavi sonunda dekanülasyon kararı verilmektedir. Dekanülasyon sonrası gelişebilecek problemler nedeniyle tekrar havayolunun sağlanması veya mekanik ventilasyon gereksinimi olabilmektedir. Bu çalışmada yoğun bakımda tedavisi sırasında trakeostomi uygulanan hastaların dekanülasyon sonrası erken dönemde görülen problemleri, dekanülasyonda yetersizliğe neden olan etmenlerin araştırılması amaçlandı.
2004-2010 yılları arasında yoğun bakımda tedavisi sırasında trakeostomi uygulanan hastaların kayıtları retrospektif olarak incelendi. Mekanik ventilasyon gereksinimi kalmayan, normal gag refleksi,etkin öksürme , yutma refleksi, normal üst havayolu girişi olan, ciddi akciğer enfeksiyonu olmayan, hipoksisi olmayan (dekanülasyon öncesi 24 saat süresince SpO2> 90), vazoaktif ilaç tedavisi almayan, nutrisyonel statusu yeterli olan olguların dekanülasyon kararları verildi, üst havayolu endoskopik muayenesi sonrası dekanüle edildi. Kulak Burun Boğaz kliniği tarafından, ilgili endikasyonlarla trakeostomi uygulanan olgular çalışma dışı bırakıldı.
Trakeostomi uygulanmış, yaşayan, 92 olgu çalışmaya dahil edildi. Hastaların 12’si klinik durumları veya yapılan endoskopik muayene sonrası dekanülasyona elverişli olmaması nedeniyle dekanüle edilemedi. Dekanüle edilebilen toplam 80 olgunun 60’ına perkütan, 20’sine cerrahi trakeostomi yöntemleri kullanıldı. Olguların yaşları 47.5± 16.6 yıl , K/E 22/58 , yatış sırasında APACHE II 18.1± 6.3 idi. Yatış süreleri 40.4±21.8 gün, MV süresi 28.7±18.7 gün, trakeostomi açılma süresi 10.6±6.7 gün, MV sonrası dekanülasyona kadar geçen süre 7.8±6.2 gün idi. Dekanüle edilen olgulardan 6 tanesinde ilk 24 saat içerisinde 1 hastada ise 7 gün sonra tekrar rekanülasyon uygulandı.. En sık rekanülasyon nedenleri sekresyonlarını atamama, stridor ve solunum yetmezliği olarak tespit edildi.
Dekanülasyon kararı verilen yoğun bakım hastalarında üst havayolu endoskopik muayenesi yapılmalı, dekanüle edilenlerde istenmeyen sonuçlar açısından özellikle ilk 24 saat süresince yakın gözlem altında tutulmalı, solunum eksersizleri yaptırılmalıdır.
|