YOĞUN BAKIM ÜNITEMIZDEKI HIPERNATREMILI OLGULARIN EPIDEMIYOLOJISI(RETROSPEKTIF INCELEME)
F.GÜMÜŞ
1, M.ÇÖMLEKÇİ
1, SN.ŞİNİKOĞLU
1, A.ALAGÖL
1, RA.ALTUNBAY
1, K.ERKALP
2
BAĞCILAR EĞİTİM VE ARAŞTIMA HASTANESİ 1
BAĞCILAR EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ 2
Hipernatremi (serum sodyum düzeyinin 150 mEq/L’nin üzerinde olması); Yoğun Bakım Ünitesi (YBÜ)’nde takip edilen hastaların yaklaşık %10-25’inde görülen bir sıvı-elektrolit denge bozukluğudur (1). YBÜ'ndeki hipernatremi gelişimi yüksek bir mortalite oranı (son çalışmalarda %50’nin üzerinde) ile ilişkilidir (2). Bu yüzden, hipernatremi günümüzde YBÜ tıbbi bakım kalitesinin negatif bir göstergesi olarak da kullanılmaktadır (3). Bu çalışmada, hastanemiz YBÜ’ndeki hipernatremi olgularını epidemiyolojik olarak incelemeyi ve literatür bilgileri eşliğinde sunmayı amaçladık.
Hastanemiz YBÜ’nde Ocak/Eylül 2011 tarihleri arasında yatan hastalar retrospektif olarak incelendi. Serum sodyum düzeyinin 150 mEq/L’den yüksek ölçüldüğü hastaların epidemiyolojik özellikleri (yaş, cinsiyet, tanı, ortalama serum sodyum düzeyleri, hipernatreminin YBÜ’ne kabulünün kaçıncı gününde ortaya çıktığı, hipernatreminin düzeltilip düzeltilemediği, düzeltildi ise kaçıncı günde serum sodyum değerinin normal düzeylerde ölçüldüğü ve hipernatremi saptanan hastalardaki mortalite insidansı) araştırıldı
Ocak/Eylül 2011 tarihleri arasında hastanemiz YBÜ’ne kabul edilen 496 (289’u erkek: %58.3, 207’si kadın: %41.7) hastanın 23(%4.6)’ünde hipernatremi geliştiği saptandı. Bu hastaların 15(%65)’i erkek, 8(%35)’i kadındı. Yaşları ortalama 49.73±23.08 idi. Hastaların YBÜ’nde yatış süreleri ortalama 15.73±10.42 gündü. Hipernatremi ilk olarak hastaların YBÜ’ndeki yatışlarının ortalama 4.78±6.78 gününde saptandı. İlk hipernatremi saptandığında serum sodyum değeri ortalama 159.04±12.1 mEq/L idi. Hipernatreminin etyolojisine yönelik standart tedavilere rağmen 13(%56.5) hastanın serum sodyum değerleri düzeltilebilirken, 10(%43.5) hastanın serum sodyum değerleri düzeltilemedi. Hipernatremi tedavisinde ilk cevap 7.31±3.68 günde alındı. Hipernatremisi düzeltilemeyen 10 hastanın 5(%50)’inin tanısı travmatik beyin hasarı idi. Hipernatremi gelişen 23 hastanın 21(%90)’i kaybedilirken, ancak 2(%9)’sinin taburcu edilebildiği görüldü.
Hastanemiz YBÜ’ndeki hipernatremi insidansı %4.6’ dır. Hipernatremi genellikle hastaların YBÜ’ne kabulünün 5. gününde ortaya çıkar. Özellikle travmatik beyin hasarlı hastalarda gelişen hipernatremi uygulanan tedavilere dirençlidir. YBÜ’nde hipernatremi gelişimi yüksek mortalite (%90) ile ilişkilidir
|