TOTAL ABDOMİNAL HİSTEREKTOMİ SONRASI EPİDURAL HASTA KONTROLLÜ ANALJEZİ İLE MULTİMODAL ANALJEZİNİN ETKİNLİK VE YAN ETKİLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
S.KOÇ
1, Z.ETİ
1, FY.GÖĞÜŞ
1
TC SAĞLIK BAKANLIĞI VE MARMARA ÜNİVERSİTESİ PENDİK EĞİTİM ARAŞTIRMA HASTANESİ ANESTEZİYOLOJİ ANABİLİM DALI 1
Çalışmamızın amacı; total abdominal histerektomi (TAH) geçirecek hastalarda epidural hasta kontrollü analjezi (HKA) yöntemi ile multimodal analjezinin etkinlik ve yan etkilerinin karşılaştırılmasıdır.
Etik kurul ve hasta onayı sonrası, TAH geçirecek 20-60 yaş arası 60 hasta randomize olarak epidural analjezi grubu (Grup E) ve multimodal analjezi grubu (Grup M) olarak iki gruba (n=30) ayrıldı. Preoperatif Grup E’deki hastalara L3-4 intervertebral aralığından epidural alana 15 ml’de %0.25 bupivakain HCl ve 100µg fentanil uygulandı. Tüm hastalarda anestezi indüksiyonu 2 mg/kg propofol ve 0.5 mg/kg atrakuryum iv, anestezi idamesi 2 MAC sevofluran ve O2 içinde %70 N2O ile sağlandı. Grup E'de peroperatif %0.25 bupivakain ve 3µg/ml fentanil içeren solüsyondan 10 ml/s infüzyon uygulandı. Postoperatif %0.125 bupivakain+3µg/ml fentanil içeren solüsyon ile epidural HKA (bazal infüzyon 5 ml/s, bolus 4ml, kilitli kalma süresi 15 dk) başlandı. Grup M’ye indüksiyonda lornoksikam 16mg+deksametazon 8mg+parasetamol 1gr iv uygulandı. Operasyon bitiminde cerrahi insizyon hattına %0.25 bupivakain 20ml infiltre edildikten sonra postoperatif dönemde 10mg/ml meperidin içeren solüsyon ile intravenöz HKA (bolus 1.5 ml, kilitli kalma süresi 8 dk), parasetamol 3x1 gr, lornoksikam 2x16 mg iv başlandı. Postoperatif 48 saat; kan basıncı, kalp atım sayısı, VAS skorları, uygulanan ek analjezik miktarları, yan etkiler, ilk bağırsak sesi duyulma, ilk defekasyon, ilk mobilizasyon ve taburculuk zamanı kaydedildi. Veriler istatistiksel olarak iki yönlü ANOVA, Tukey Kramer, ki-kare ve Mann-Whitney U testi ile karşılaştırıldı (p<0.05).
İki grup arasında kan basıncı, kalp atım sayısı, VAS skorları, ek analjezik miktarı, yan etkiler, ilk bağırsak sesi duyulma, ilk mobilizasyon ve taburculuk zamanı açısından farklılık saptanmadı (p>0.05). Epidural analjezi grubunda ilk defekasyon zamanı belirgin kısa (37,6 ± 27,0 ile 49,3 ± 30,9 s) bulundu (p<0.05).
TAH geçiren hastalarda epidural analjezi ile ilk defekasyon zamanı daha erken olmasına karşın, eşdeğer analjezi sağlayabilmesi nedeni ile multimodal analjezinin (iv meperidin HKA, lornoksikam, parasetamol, deksametazon ve yarayeri infiltrasyonu) iyi bir alternatif olabileceği kanısına varıldı.
|