GENEL ANESTEZI SONRASI HORNER SENDROMU (OLGU SUNUMU)
V.HANCI
1, S.YURTLU
1, D.OKYAY
1, H.AYOĞLU
1, I.ÖZKOÇAK
1, A.BAYAR
2
ZONGULDAK KARAELMAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD 1
ZONGULDAK KARAELMAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ORTOPEDİ AD 2
Giriş: Anhidrozis, miyozis, enoftalmus ve pitozis semptomlarından oluşan Horner sendromu, pupil, üst göz kapağı, fasial ter bezleri ve fasial damarlara giden sempatik sinir liflerinde hasarının neden olduğu klinik bir sendromdur. Sıklıkla akciğer apeks tümörleri sırasında gözlenen Horner sendromu, anestezi uygulamaları ile ilişkili olarak; epidural anestezi, kombine spinal epidural anestezi, interskalen blokaj ve travmatik santral venöz kateterizasyon sonrası da gözlenebilmektedir. Herhangi bir nöroaksiyel blok yada santral kateterizasyon öyküsü olmaksızın, genel anestezi sonrası Horner sendromu ise oldukça nadir olarak gözlenir. Olgu sunumumuzda genel anestezi sonrasında Horner sendromu gelişen olgumuzu sunmayı amaçladık.
Olgu: 78 yaşında 63 kg, özgeçmişinde koroner arter hastalığı olan bayan hasta sağ gonartroz nedeniyle diz protezi operasyonu için tarafımıza refere edildi. Anestezi öncesi değerlendirilmesinde ASA III risk grubunda olarak belirlenen hastaya etomidat ve fentanil ile genel anestezi indüksiyonu uygulandı. İdamede desfluran kullanılan olgumuza anestezi uygulaması öncesi ya da sonrasında nöroaksiyel anestezi, santral kateterizasyon ya da lokal anestezik ajan uygulanmadı. Olgu 210 dakika süren operasyon boyunca süpin pozisyonda yattı. Operasyon boyunca pozisyon değişikliği uygulanmadı. Operasyon boyunca hemodinamik olarak stabil seyreden olgumuzda intraoperatif SpO2 değerleri %97-99 arasında seyretti. Operasyon sırasında kan transfüzyonu ihtiyacı olmadı.
Postoperatif 48 saat sonra hastanın sağ gözünde kızarıklık ve sulanma şikayetleri olması üzerine yapılan göz hastalıkları ve nöroloji konsultasyonlarında, fizik bakıda olguda sağ gözde pitozis, miyozis ve enoftalmus görülmesi üzerine olgu Horner sendromu olarak değerlendirildi. Olgunun nörolojik muayenesi sağ gözde Horner sendromu dışında normal olarak değerlendirildi. Olgunun Toraks BT incelemesinde servikal kosta ve apeks tümörüne rastlanmadı. Olgunun MRI incelemesinde serebral kortikal atrofi, her iki hemisfer subkortikal beyaz cevherler içinde multifokal uç dal aterosklerotik iskemik odaklarla uyumlu sinyal değişimleri, her iki periventriküler alanlarda ve sentrum semiovalelerde multipl milimetrik, birleşme eğiliminde iskemik-gliotik değişikliklere rastlandı.
Tartışma: Uzamış genel anestezi sonrasında lateral dekübit ve süpin pozisyonda Horner sendromu gelişebileceği geçmiş olgu sunumlarında bildirilmiştir. Uzamış genel anestezi sırasında, boyunun uzamış lateral fleksiyonunun servikal sempatik zincirde iskemik veya gerilmeye bağlı hasarlanmaya neden olabileceği bildirilmektedir. Olgumuzda Horner sendromunun nedeni ise açık değildir. Uzun süren operasyon sırasında süpin pozisyonda yatan olgumuzda servikal sempatik zincirde gerilmeye bağlı hasarlanmanın ya da olguda MRI incelemesinde gözlenen aterosklerotik iskemik odakların Horner sendromunun nedeni olabileceğini düşünmekteyiz. Olgumuz dolayısıyla uzun süreli genel anestezi uygulamaları sırasında boyunun nötral pozisyonda olmasına dikkat edilmesi gerektiğini düşünmekteyiz.
Kaynaklar:
1. Atkinson D, McCluskey A, Richardson AM. Horner's syndrome after general anaesthesia. Anaesthesia. 2005;60(1):99-100.
2. Hoşten T, Gürkan Y, Solak M, Toker K. A case of Horner's syndrome following lateral sagittal infraclavicular block. Agri. 2008;20(4):45-8.
3. Barbara R, Tome R, Barua A, Barbara A, Gaitini L, Odeh M, Garzozi H. Transient Horner syndrome following epidural anesthesia for labor: case report and review of the literature. Obstet Gynecol Surv. 2011;66(2):114-9.
4. Molins Ballabriga G, Vacas Y, Jiménez F, Borras R, Mailan J. [Horner syndrome and brachial plexus blockade after epidural anesthesia for obstetric labor and cesarean section]. Rev Esp Anestesiol Reanim. 2011;58(1):54-6. Spanish.
5. Sinha N, Ansari T. A case of unilateral Horner's syndrome diagnosed in retrospect following epidural analgesia during labour and caesarean section. Middle East J Anesthesiol. 2010;20(5):753-4.
6. Suominen PK, Korhonen AM, Vaida SJ, Hiller AS. Horner's syndrome secondary to internal jugular venous cannulation. J Clin Anesth. 2008;20(4):304-6.
|