TORAKOTOMİ OPERASYONLARINDA PREEMPTİF EPİDURAL ANALJEZİNİN POSTOPERATİF ANALJEZİ ÜZERİNE ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI
E.ERTÜRK
1, F.AYDOĞDUKAYA
1, A.AKDOĞAN
1, Ş.GEZE
1
K.T.Ü.TIP FAKÜLTESİ 1
Torakotomi sonrası oluşan ağrı kısıtlı öksürük ve solunum derinliğinde azalmayla atelektazi ve pulmoner infeksiyona yatkınlık( pnömoni, bronşit), hipoksemi ile solunum sıkıntısına zemin hazırladığı ve hastada anksiyeteye neden olduğu bilinen bir gerçektir. Bu hastalarda etkin bir analjezi postoperatif komplikasyonları ve hastanede kalış süresini azaltabilir. Bu çalışmada preemptif ve postoperatif torakal epidural analjezinin (TEA) etkileri karşılaştırılmıştır.
18-65 yaş arası ve ASA I-III risk grubundaki 40 hasta 20‘şer kişilik 2 gruba ayırıldı. Tüm olgulara T5-6 seviyesinden epidural kateter yerleştirildi. İçerisinde 1mg/ml levobupivakain ve 2 μg/ml fentanil içeren solüsyon hazırlandı. Preemptif analjezi grubuna (Grup.P) cerrahi insizyondan 20dk önce 0.1ml/kg bolus yapılıp 45dk sonra bütün ameliyat süresince devam eden 10ml/saat infüzyon yapıldı. Kontrol grubuna ise (Grup.K) sadece hasta uyandırılmadan 20dk önce 0.1ml/kg bolus yapıldı. Tüm hastalara ekstübasyondan sonra hasta kontrollü analjezi (HKA) pompası hazırlandı. Hazırlanan solüsyondan 5ml/saat infüzyon, 3ml bolus, 30dk kilitli kalma süresi ayarlandı. Analjezik değerlendirilmesi için VAS kullanıldı. Hastaların hemodinamik değişiklikleri (sistolik, diyastolik basınçları:SAB, DAB,kalp hızı:KH) ve dakikadaki solunum sayısı preoperatif ve intraoperatif 5., 30., 60., 120.dakikalarda ve ekstübasyondan sonra 5.dakika, 1., 2., 4., 6., 12., 24. saatlerde kaydedildi. Preoperatif dönemde ve postoperatif 5.dakika, 1., 2., 4., 6., 12., 24. saatlerde VAS, solunum sayısı, ek analjezi ihtiyacı ve toplam ilaç miktarı kaydedildi.
İntraoperatif 120.dakika ve ekstübasyondan sonraki 5. dakikadaki SAB değerleri Grup.K’da Grup.P’ye göre yüksek bulundu. Postoperatif 1. ve 2. saatteki solunum sayıları Grup.K’da Grup.P’ye göre yüksekti. Grup.K’daki VAS değerleri postoperatif 5. dakika , 1.,2. ve 4.saatte Grup.P’ye göre yüksek bulundu. HKA takiplerinde tüm zamanlarında talep miktarı ve verilen doz sayısı Grup.K’da Grup.P’ye göre yüksek bulundu. İlk 1 saatteki ek analjezik ihtiyacıyla 24 saatteki toplam analjezik ihtiyacı Grup.K’de Grup P’ye göre yüksek bulundu.
Elde edilen düşük VAS skorları ve normal hemodinamik veriler sonucu TEA’nin torakotomilerde etkin ve güvenilir yöntemlerden biri olduğu, preemptif TEA uygulamasıyla özellikle erken postoperatif dönemdeki analjezinin postoperatif uygulamaya göre daha iyi olduğu ve bu doğrultuda torakotomi sonrasında ağrı sağaltımı için TEA uygulamasının cerrahi insizyon başlamadan önce yapılmasının daha iyi sonuçlar doğuracağı kanaatine varılmıştır.
|