ORTA VE UZUN ZİNCİRLİ YAĞ ASİDİ İÇEREN PROPOFOL’UN ENJEKSİYON AĞRISINI AZALTMADA LİDOKAİN VE KETAMİN'İN PLASEBO KONTROLLU OLARAK KARŞILAŞTIRILMASI
M.ALPARSLAN
1, E.DİNÇER
1, A.ÖZGÜLTEKİN
1
HAYDARPAŞA NUMUNE EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ 2. ANESTEZİ KLİNİĞİ 1
Propofol enjeksiyon sırasında ağrıya neden olmasına rağmen sık kullanılan genel anestezik ajandır. Enjeksiyon ağrı insidansı %28-90 arasında değişmektedir. Bu ağrının mekanizması tam olarak bilinmemekle beraber aköz fazdaki serbest propofol konsantrasyonu ile kinin-kallikrein sisteminin aktivasyonunun sorumlu olduğu düşünülmektedir.Çalışmamızda yeni propofol formulasyonu olan propofol lipuronun enjeksiyon ağrısını azaltmak için lidokain ve ketamini plasebo kontrollu çift kör olarak karşılaştırmayı amaçladık.
Çalışmamız ASA I-II, 18-65 yaş arasında genel anestezi altında elektif cerrahi planlanan premedikasyon alan 75 hasta üzerinde gerçekleştirildi. Hastalar randomize olarak üç gruba ayrıldı.
Grup 1-) 40mg Lidokain + 2.5 mg/kg dozunda %1’lik Propofol lipuro (n=25)
Grup 2-) 10mg Ketamin + 2.5 mg/kg dozunda %1’lik Propofol lipuro (n=25)
Grup 3-) %0.9 NaCl + 2.5 mg/kg dozunda %1’lik Propofol lipuro (n=25)
Kullanılacak olan lidokain, ketamin ve %0.9 NaCl 2’şer cc’ye tamamlandı. Operasyon odasına alınmadan en az 30 dk önce hastalara dominant olmayan el sırtından 20 gauge IV kanül ile damar yolu açıldı. Hastalara başka bir anestezi doktoru tarafından hazırlanan 2cc ilaç verildi. 30 sn sonra hastalara anestezi indüksiyonunda 2.5 mg/kg dozunda %1’lik Propofol lipuronun 1/4 ‘ü 1ml/sn hızında puşe olarak verildi. Enjeksiyonu takiben hastanın kendiliğinden ağrı şikayeti veya belirtisi olmadığında, ağrısı sorgulandı. Geri kalan kısımın enjeksiyonu yine 1ml/sn hızında tamamlandı. İlacın enjeksiyonu bitinceye kadar gözlenen bulgular VAS skoruna göre kaydedildi. Kol çekme yanıtı yok, hafif, orta ve şiddetli şeklinde gözlemsel olarak değerlendirildi.
Çalışmamızda gruplara göre hasta özellikleri ve ASA skorları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık yoktu (p>0,05).
Gruplar karşılaştırıldığında ağrı görülmeme ve az ağrı görülme oranları gruplara göre anlamlı farklılık göstermezken; orta şiddette ağrı görülme oranı lidokain ve ketamin grubuna göre kontrol grubunda daha fazla gerçekleşmiştir. Hiçbir grupta şiddetli ağrı görülmemiştir. Lidokain ve ketamin gruplarında ise ağrı görülme oranları eşit olarak bulunmuştur. Kol çekme yanıtları arasında ise anlamlı bir farklılık saptanmamıştır.
Propofolun yeni formu olan propofol lipuronun genel olarak çok fazla enjeksiyon ağrısına neden olmadığı, oluşabilecek ağrıyı önlemede ise 10mg ketaminin 40mg lidokaine benzer etkinlikte olduğu saptanmıştır.
|