PEROPERATİF SIVI YÖNETİMİNİN METABOLİK ASİDOZA ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI
E.ALTUNTAŞ
1, F.ESEN
1, E.ŞENTÜRK
1, G.ORHUN
1, PE.ÖZCAN
1, L.TELCİ
1
İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ ANESTEZİYOLOJİ AD 1
Peroperatif sıvı yönetimi yıllardır tartışılan bir konudur. Amacımız metabolik asidoz göstergesi olan baz fazlasını kullanarak, peroperatif dönemde kullanılan sıvıların içerik, miktar, kristaloid ve kolloid ayrımı ile hastanın vücut ısısı değişimlerinin; buna etkilerini araştırmaktır.
Fakültemiz etik kurul onayı alındıktan sonra elektif cerrahi uygulanan ve ameliyat sonrası yoğun bakım ünitemizde (YBÜ) takip edilen 77 hasta çalışmamıza alınmıştır. Dahil olma kriteri olarak; 18 yaş üstü, preoperatif baz fazlası değeri normal, hemoglobin (Hb) değeri 9 gr/dl’nin üstünde, normoglisemik ve hemodinamik olarak stabil hastalar seçilmiştir. Anestezi indüksiyonundan önce (başlangıç), postoperatif yoğun bakıma girişte, yoğun bakımdaki 4. ve 12. saatlerde Hb, vücut ısısı, baz fazlası ve elektrolit değerleri (Na, K, Cl, Ca) kaydedilmiştir. Hastalara verilen kristaloid ve kolloid miktarları kaydedilmiş ve hastalar kolloid replasmanı yapılan (Grup 1) ve yapılmayan (Grup 2) olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Belirlenen zaman dilimleri içinde baz fazlasında oluşan değişikliklerin Hb, vücut ısısı, elektrolitler ile olan ilişkisi incelenmiştir.
Grup 1’de başlangıç ve yoğun bakıma giriş, baz fazlası değerlerinde anlamlı düşüş saptanırken; kolloid verilmeyen gruptaki değişiklik anlamlı bulunmamıştır [Sırasıyla (G1: 0,41±1,2 başlangıç, -1,44±3,1 YBÜ giriş; p=0,0003), (G2: 0,21±1,5 başlangıç, -0,24±2,7YBÜ giriş; p=0,25)]. Her iki grupta da Cl konsantrasyonlarında anlamlı artış meydana gelmiştir [ (G1 başlangıç Cl:105,7±3, YBÜ giriş:108,8±4; p=0,0014),(G2 başlangıç:107,2±2, YBÜ giriş:109±3; p=0,0083)]. Vücut ısısı, baz fazlası arasında bir korelasyon saptanmamıştır. Başlangıç ve YBÜ giriş baz fazlası ile başlangıç YBÜ giriş Hb farkları arasında pozitif yönde istatiksel olarak anlamlı ilişki bulunmaktadır (p<0.05).
Ülkemizde %0,9NaCl içerikli kolloid süspansiyonları ve ATOT miktarını arttıran jelatinler kullanılmaktadır. Sadece Grup 1’de baz fazlasında anlamlı düşüş meydana gelmesini jelatin kullanımı sonucu ATOT’ta meydana gelen artış ile açıklayabiliriz. Postoperatif yoğun bakımda izlenen cerrahi hastalarda görülen baz fazlasında ilk aranması gereken neden yetersiz doku perfüzyonu olmalıdır. Çalışmamızda Hb düzeylerinin artması ile baz fazlası değerlerini ilişkilendirerek doku perfüzyonunun önemini tekrar vurgulamaktayız.
|