MULTİPL SKLEROZ VE ANESTEZİ
Ö.SEZEN
1, B.ÇEVİK
1, E.KIVRAK
1
DR. LÜTFİ KIRDAR KARTAL EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON KLİNİĞİ 1
GİRİŞ/AMAÇ: Multipl skleroz (MS) aksonal demiyelinizasyon, sklerotik plak formasyonu ve santral sinir sisteminin inflamasyonu ile karakterize kronik nörolojik hastalıktır. Enfeksiyon, yorgunluk, emosyonel travma, hamilelik, cerrahi ve anestezi stresi hastalığın alevlenmesine neden olabilir. Bizde lomber disk hernisi için opere edilen MS’li hastadaki genel anestezi yaklaşımını sunmak istedik.
OLGU: 33 yaşında, 70 kg ağırlığında, 1.60 cm boyunda ve 4 yıl önce MS tanısı almış kadın hastada lomber disk hernisi nedeniyle genel anestezi planlandı. Preoperatif değerlendirmesinde tiamin 250 mg tb., pentoksifilin 600 mg tb. kullanımı dışında özelliği olmayan hastanın FM ve laboratuar bulguları normaldi.EKG, noninvaziv kan basıncı, SpO2, ETCO2, nazofarengeal ve koltukaltı ısısı monitörizasyonundan sonra anestezi indüksiyonunda 1 mcg/kg fentanil iv, 5 mg/kg tiyopental sodyum iv, 0.6 mg/kg rokuronyum iv kullanıldı. Anestezi idamesi %1-2 sevofluran ve %50 O2-N2O ile sağlandı. Peroperatif vital bulgular ve vücut ısısı stabil seyretti. Ameliyat sonunda spontan solunumu yeterli hale gelen hasta dekürarize edilmeden ekstübe edilerek derlenmesinin ardından ilgili servise gönderildi.
TARTIŞMA-SONUÇ: MS’de anestezi uygulaması, plateletlerde agregasyon eğilimi artışı, nöromusküler iletimde sorunlar, otonom sistem labilitesi, rejyonel tekniklerin olumsuz etkileri, sıcaklık regülasyonunun önemi nedeniyle özellik taşır.. İleri derecede nörolojik defisiti ve kas atrofisi olan hastalarda süksinilkolinden kaçınılmalı, nondepolarizan kas gevşeticiler tercih edilmelidir. MS’in neden olduğu otonomik disfonksiyon volatil anesteziklere abartılı hipotansif yanıtlara neden olabilir. Ayrıca gereksiz ısı artışı olasılığından dolayı antikolinerjik ajanlardan da sakınılmalıdır. Bu nedenle ameliyat sırasında vücut ısısı takip edilmelidir. Demyelinizasyon nedeniyle spinal kord lokal anesteziklerin histotoksisitesine karşı daha duyarlı olduğu için rejyonel anestezi tercih edilmemelidir. Solunum kaslarındaki güçsüzlük ve disfonksiyon postoperatif dönemde solunum yetmezliğine sebep olabileceğinden dolayı hazırlıklı olunmalıdır.
Hastalığın akut döneminde cerrahi stres ve anestezikler MS’i agreve ettiklerinden dolayı elektif girişimler ertelenmelidir.
|