YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDE AKUT BÖBREK HASARI GELİŞİMİNİN RIFLE SKORLAMASI İLE BELİRLENMESİ VE PROGNOZ İLE KORELASYONU
Z.GÜRLEK
1, N.KOLTKA
1, C.ÜNLÜ
1, M.GÜRA
1
MEDENİYET ÜNİ. GÖZTEPE EĞT. VE ARŞ. HAST. ANESTEZİ VE REANİMASYON KL. 1
Akut böbrek hasarı (ABH), kritik yoğun bakım hastalarında sık karşılaşılan ve ciddi bir komplikasyondur. Çalışmamızda RIFLE sınıflaması ile ABH gelişimi, etkileyen faktörler ve prognoz ile ilişkisinin araştırılması amaçlandı.
Bir yıl süresince yoğun bakım ünitesi (YBÜ)’nde takip edilen 648 olgunun dosyası retrospektif olarak değerlendirildi. Böbrek hastalığı, kronik böbrek yetmezliği veya böbrek nakli öyküsü olmayan, 24 saatten daha uzun süre YBÜ’nde kalan, 15-80 yaş arası, 273 olgu çalışmaya dahil edildi. Olgular demografik verileri (yaş, cinsiyet), yoğun bakım ünitesine alınma nedeni, birinci gün APACHE II ve SOFA skorları ile kreatinin değeri, RIFLE sınıflamasına göre ABH gelişimi, enfeksiyon, sepsis ve septik şok varlığı, mekanik ventilasyon uygulanma süresi, yoğun bakım ünitesinde kalış süresi ve sonuç açısından değerlendirildi. RIFLE sınıflaması için günlük kreatinin değerleri kullanıldı.
RIFLE sınıflamasına göre 79 (%28.9) olguda ABH geliştiği (R=risk:%49.4, I=injury:%36.7, F=failure:%13.9) kaydedildi. ABH gelişen (ABH+) olgularda nörovasküler hastalık nedeniyle YBÜ’ne alım oranı, APACHE II ve SOFA skorları, enfeksiyon, sepsis, septik şok gelişim oranları, YBÜ yatış süresi, mekanik ventilasyon uygulanma süreleri ile ölüm oranı ABH gelişmeyen (ABH-) olgulara göre anlamlı derecede daha yüksek olarak saptandı (p=0.0001). Adımsal logistik regresyon analizi sonucunda cerrahi (p=0.0001) ve nörovasküler (p=0.027) hastalık nedeniyle YBÜ’ne alınma, birinci gün APACHE II (p=0.0001) skorunun yüksekliği ve sepsis varlığı (p=0.0001) anlamlı risk faktörü olarak belirlendi. ABH gelişiminin sağkalım üzerine etkisini belirlemek için Kaplan Meier ve Log Rang testleri yapıldı ve ABH+ olguların ortanca sağkalım süresi (4 ± 0,72 gün) ABH- olgulardan (21 ± 7,40 gün) anlamlı derecede düşük bulundu (p=0.0001). Ölen ve sağkalan olgular arasında RIFLE dağılımları açısından farklılık saptanmadı. Ancak ‘odds’ oranlarına bakıldığında ABH+ olgular arasında hasarın şiddeti arttıkça ölüm olasılığının arttığı gözlendi (Odds Ratio= R:5.97; I:11.26; F:53.6).
Çalışmamızda YBÜ’nde ABH gelişiminin artmış mortalite ile ilişkili olduğu ve ABH tanısının konulmasında RIFLE sınıflamasının kolay uygulanabilir ve yararlı bir yöntem olduğu kanısına varıldı.
|