ROKURONYUM ENJEKSİYON AĞRISINI ÖNLEMEDE PARASETAMOLÜN ETKİNLİĞİ VE LİDOKAİN İLE KARŞILAŞTIRILMASI
Ş.UZUN
1, İA.ERDEN
1, Ö.CANBAY
1, N.ÇELEBİ
1, Ü.AYPAR
1
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON ANABİLİM DALI 1
Rokuronyum, aminosteroid grubu, etkisi hızlı başlayan kısa etkili bir kas gevşeticidir. Rokuronyum enjeksiyonu % 50-80 oranında rahatsızlık ve ağrı verir. Daha önceki araştırmalarda, bu ağrıyı önlemede lidokain’in altın standart olduğu bulunmuştur. Bu çalışmanın amacı, roküronyum enjeksiyon ağrısını gidermede, parasetamol enjeksiyonunun etkinliğini araştırmak ve lidokain ile karşılaştırmak.
Etik komite izni ve hasta onayı alındıktan sonra, ASA I-II, elektif kulak-burun-boğaz cerrahisi için anestezi alacak, 150 hasta çalışmaya dahil edildi. Olgular 50’şerli 3 gruba ayrıldı; Lidokain (L, 40 mg), Parasetamol (P, 50 mg) ve serum fizyolojik grubu (SF). Bütün ön tedavi ilaçları 5 cc lik enjektörlere hazırlandı. Monitorizasyon sonrası damar yolu açıldı ancak herhangi bir sıvı infüzyonu başlanmadı. Yer çekimi ile kolun venöz drenajı sağlanarak, 70 mmHg basınca kadar pnömatik turnike şişirildi ve çalışma ilaçları verildi, 2 dak sonra turnike indirilerek roküronyum (0.6 mg.kg-1) enjekte edildi. Hastanın ağrıyı 3 puanlı bir skala ile değerlendirmesi istendi ve hızlıca propofol (2.5 mg.kg-1) ile indüksiyon yapıldı (3 puanlı ağrı skalası: 0, hiç ağrı yok; 1, hafif; 2, orta dereceli ağrı, 3, şiddetli ağrı). Enjeksiyonun sonunda ve 24 saat sonra enjeksiyon yeri lokal kızarıklık, sertlik ve sıcaklık açısından değerlendirildi. İstatistiksel analiz için tek yönlü Anova, Ki kare ve Krukal Wallis testleri kullanıldı.
Rokuronyum enjeksiyon ağrısının önlenmesinde, parasetamol, serum fizyolojikten daha iyi, lidokainden daha zayıf bulundu (p<0.001), L>P>SF.
|
|
Serum fizyolojik |
Parasetamol |
Lidokain |
|
0, hiç ağrı yok |
1 (%2) |
11 (%22) |
24 /%48) |
|
1+2, hafif ve orta dereceli ağrı |
26 (%52) |
36 (%72) |
23 (%46) |
|
3, şiddetli ağrı |
23 (%46) |
3 (%6) |
3 (%6) |
Enjeksiyon bölgesinde herhangi bir zamanda inflamasyon belirtileri gözlenmedi.
Lidokain, rokuronyum enjeksiyon ağrısını önlemede en etkin ilaç iken, parasetamolün, serum fizyolojik enjeksiyonuna göre daha etkin olduğu bulundu. Rokuronyum enjeksiyon ağrısının mekanizması henüz net değil, ancak ilacın düşük pH’sı, fizyolojik olmayan ozmolalitesi, damara direk iritan etkisi, kinin kaskadına indirek etki ile mediatörlerin serbestleşmesi (parasetamol bu mekanizmayı engelliyor olabilir) veya C-nosiseptörlerin direk uyarılması varsayılan mekanizmalardır. Cheong ve ark (1) ağrıyı önlemede 30 mg lidokainin, 10 mg dan daha daha etkin olduğunu göstermiştir. Bizim çalışmamızda da, 40 mg lidokainin etkin olduğu sonucu bulundu.
Kaynaklar
1. Cheong KF, Wong WH. Pain on injection of rocuronium: influence of two doses of lidocaine pretreatment. Br J Anaesth 2000; 84: 106-7
|