RATLARDA KARACIĞER İSKEMI REPERFÜZYON MODELINDE UZAK İSKEMIK ÖN KOŞULLAMA VE UZAK İSKEMIK ÖN KOŞULLAMAYA EKLENEN N-ASETIL SISTEININ ETKILERININ KARŞILAŞTIRILMASI
Aİ.UYSAL
1, E.ÖÇMEN
1, M.AKAN
1
DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANESTEZİ VE REANİMASYON A.D. 1
Şok, kardiyak arrest, turnike uygulamaları, karaciğerin major cerrahileri ve transplantasyonlar sonrası ortaya çıkabilen iskemi reperfüzyon (İR) hasarı hastada ciddi organ yetersizliklerine neden olabilmektedir. Bu hasarı önlemede uzak iskemik ön koşullama (UİÖK) ve farmakolojik ön koşullama etkinliği kanıtlanmış yöntemlerdendir. Bu çalışmanın amacı deneysel rat karaciğer İR modelinde tek taraflı alt ekstremiteye uygulanan UİÖK ve UİÖK’ye farmakolojik ön koşullama olarak eklenen N-Asetil Sisteinin (NAS) etkilerinin karşılaştırılmasıdır
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurulu onayı alındıktan sonra ağırlıkları 250-300 g arasında değişen 28 adet erkek Wistar albino rat yedişerli 4 gruba ayrıldı. Tüm gruplara genel anestezi altında laparatomi uygulandı ve hepatik pedikül diseke edildi. Grup I (Sham,n=7) :Laparatomi uygulandıktan ve hepatik pedikül diseke edildikten sonra başka hiçbir işlem yapılmadan batın kapatıldı. Grup II (İR,n=7): Karaciğere 30 dk. total iskemi sonrasında 4 saat reperfüzyon uygulandı. Grup III (UİÖK+İR,n=7): Sol arka bacağa uygulanan 3 döngü iskemik ön koşullama sonrası karaciğerde İR oluşturuldu. Grup IV (UİÖK+NAS+İR,n=7): 3 döngü UİÖK ve ardından intraperitoneal verilen 150 mg/kg NAS sonrası karaciğerde İR oluşturuldu. Tüm gruplarda ratların anestezi süresi eşit tutuldu, histopatolojik değerlendirme için karaciğer çıkarıldıktan ve biyokimyasal değerlendirme (AST,ALT, LDH) için kan alındıktan sonra ratlar sakrifiye edildi.
Karaciğer histopatolojik hasar skoru Sham Grubunda diğer gruplara göre anlamlı olarak düşük bulundu (p< 0,01). İskemi Reperfüzyon Grubundaki histopatolojik hasar skorları UİÖK+İR ve UİÖK+NAS+İR gruplarından anlamlı olarak yüksek saptandı (p< 0,01). Uzak İÖK+NAS+İR ve UİÖK+İR grupları arasında hasar skorlarında anlamlı bir fark saptanmadı (p=0,334). Biyokimyasal parametrelerin (AST,ALT,LDH) düzeyleri karşılaştırıldığında İR Grubu ile UİÖK ve UİÖK+NAS grupları arasında anlamlı bir fark bulunmadı.
Bu deneysel çalışmada rat karaciğer total İR modelinde UİÖK ve UİÖK+NAS’ın İR hasarını histopatolojik olarak anlamlı düzeyde azalttığı saptanırken UİÖK+NAS ve UİÖK grupları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Karaciğer İR hasarını azaltmada her iki yöntemin de etkinliği biyokimyasal parametrelere göre gösterilememiştir.
|