AKUT PANKREATİTTE HASTALIK ŞİDDET SKORLARI İLE MORTALİTE İLİŞKİSİ
F.ADAM
1, C.BOR
1, İ.ÇANKAYALI
1, K.DEMİRAĞ
1, M.UYAR
1
EÜTF ANESTEZİYOLOJI VE REANİMASYON 1
Ülkemizde akut pankreatit (AP) insidansı kesin olarak bilinmemektedir. AP hastalarının yaklaşık %25’inde yoğun bakım (YB) izlemine gereksinim duyulmaktadır ve mortalite oranı yüksektir. YB izlemi gerektiren şiddetli AP’te izlem süresi uzadıkça multiorgan yetmezliği ve lokal komplikasyonlar gelişebilmektedir. Mekanik ventilasyon (MV) uygulanan AP hastalarında mortalitenin %75’in üzerinde olduğu bildirilmektedir. Prognozu saptamada APACHE II, SOFA, MODS, Ranson gibi çok sayıda skorlama sistemleri kullanılmaktadır.
Bu çalışmada Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Anestezi Yoğun Bakımında AP tanısı ile izlenen hastalarda mortalite oranlarının ve APACHE II, SOFA, Modifiye Ranson skorlama sistemlerinin mortalite ile ilişkisinin, mortalitede etkili diğer faktörlerin retrospektif değerlendirmesi amaçlandı.
Çalışmamıza; Ocak 2008 ile Aralık 2011 tarihleri arasında EÜTF Anestezi YB’na yatırılmış olan 43 AP hastasından 39’u dahil edildi. Değerlendirmelerde Shapiro-Wilk, Mann-Whitney U Testi ve Pearson Chi-Square kullanıldı, mortalite ile ilişkili nümerik değerler için cutt-of değerler araştırıldı ve ROC analizi yapıldı.
Çalışmamızın sonucunda YB mortalitesi %64, hastane mortalitesi %71 bulundu. YB’a başvuru anındaki SOFA skoru >7 (%64 sensitivite, %65 spesifisite) olan ve izlemleri boyunca SOFA skoru>11(%80 sensitivite, %79 spesifisite) olan hastaların mortal seyrettiği görüldü. Mortal seyredenlerde APACHE II ve Modifiye Ranson skoru yüksek izlenmekle birlikte, mortaliteyi belirlemede anlamlı ilişki saptanmadı. YB’da kaldığı sürenin %76’sını MV’de geçiren olguların mortal seyrettiği görüldü (%100 sensitivite, %99,9 spesifisite). YB’a kabulünün 72. saat CRP düzeyi ile hastane mortalitesi ilişkili bulundu (p=0,04). Biliyer olguların %57’sinin, idiyopatik pankreatit olguların %91’inin mortal seyrettikleri ve diğer nedenler (cerrahi, alkol, enfeksiyon, ERCP sonrası,hiperlipidemi, travmatik, ilaçlar) ile karşılaştırıldığında mortaliteyi belirlemede anlamlı oldukları sonucuna ulaşıldı (p=0,032).
Sonuç olarak AP hastalarında SOFA skoru, 72.saat CRP değeri ve MV süresinin mortaliteyi etkileyen faktörler olduğu saptandı.
|