DEKSKETOPROFEN TROMETAMOL’ÜN İNTRAARTİKÜLER ETKİLERİNİN RATLARDA IN-VIVO VE IN-VITRO DEĞERLENDIRİLMESİ
H.YILDIRIM
1, T.AYDEMİR
1, F.KOÇKAR
1, S.ÖZASLAN
2, A.KÖROĞLU
2, Ö.SAĞIR
2, E.AKSÖZ
3, FB.SUNAY
4, AE.ULUSAL
5
BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ FEN EDEBİYAT FAKÜLTESİ BİYOLOJİ BÖLÜMÜ 1
BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD. 2
BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ FARMAKOLOJİ AD. 3
BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HİSTOLOJİ VE EMBİRYOLOJİ AD. 4
BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ AD. 5
Nonsteroid antiinflamatuar ve lokal anesteziklerin intraartiküler uygulanması postoperatif analjezinin sağlanmasında basit ve etkili bir yöntemdir. Ancak bu ilaçların eklem kıkırdağı ve sinoviyum üzerine toksik etkileri olduğu bildirilmektedir. Çalışmamızda; deksketoprofen trometamolün diz eklem kıkırdağı ve sinoviyum üzerine etkilerini değerlendirmeyi amaçladık.
Balıkesir Üniversitesi Hayvan Deneyleri Yerel Etik Kurulu onayı alındıktan sonra 41 adet Sprague- Dawley rat çalışmaya dahil edildi. Tüm ratlarda 6-8 mg/kg ketamin HCl ile anestezi sağlandı. 35 rat’ın sağ diz eklemine 0.25 mL deksketoprofen trometamol, sol dizine ise 0.25 mL serum fizyolojik(SF) enjekte edildi. Herhangi bir ilaç veya SF uygulamadan boş iğne batırılıp çıkarılan 6 rat ise sham grubu olarak değerlendirildi. Randomize olarak 5 eşit gruba ayrılan ratlar sırasıyla 24. saat, 48. saat, 7. gün 14. gün ve 21. günde olmak üzere 150 mg/kg intraperitoneal pentobarbital uygulanarak sakrifiye edildi. Sham grubundan da 3’er rat 24. ve 48. saatlerde benzer şekilde sakrifiye edildi. Diz eklemleri çıkarılarak makroskopik olarak hematom varlığı değerlendirildi. Alınan doku örnekleri %10’luk nötral tamponlu formaldehit ile fiske edildi. Dekalsifiye edilen örnekler rutin doku takibi işlemlerinden sonra parafine gömüldü. Hematoksilen-Eozin ile boyanan 5 µm kalınlığındaki kesitler inflamatuvar değişiklikler açısından 5 puanlı (1-5 arası) skalaya göre değerlendirildi. Sitotoksisite çalışmaları için, 10 günlük ratların diz eklemi kıkırdağından primer kondrosit kültürü elde edildi. Kondrositler 15, 30, 45, 60 dakika 0.25 mLdeksketoprofen trometamol veya 1:1 oranında hazırlanmış 0.25 mLdexketoprofen trometamol+medium karışımına maruz bırakıldı. Hücre canlılığı 3-(4,5- dimethylthiazole–2-yl)-2.5-diphenyl tetrazolium bromide (MTT) assay ile 24,48,72 saat sonra değerlendirildi.
Deksketoprofen trometamol uygulanan ve 48. saat’te sakrifiye edilen grupta 1 ratın diz ekleminde hematom izlendi. Sham grubunda inflamatuar değişiklik gözlenmedi. Deksketoprofen trometamol veya SF uygulanan eklemler arasında herhangi bir zamanda histopatolojik değişiklikler yönünden anlamlı fark gözlenmedi. Deksketoprofen trometamol uygulanan kondrositlerde bütün zamanlarda hücre proliferasyonu inhibe oldu. Deksketoprofen trometamol-medium karışımı uygulanan grupta ise 30 ve 45 dk karışıma maruz kalındıktan sonra 24. saatte anlamlı fark gözlendi.
Deksketoprofen trometamolün rat diz ekleminde herhangi bir histopatolojik değişikliğe neden olmamasına rağmen, kondrosit kültürü üzerine sitotoksik etkieri olduğu gözlemlendi. Bu nedenle deksketoprofen trometamolün insanlarda intraartiküler uygulamasının güvenilirliği için farklı konsantrasyonlarda, hem rat hem de insan kondrosit kültürleri üzerine etkilerinin araştırılacağı başka çalışmalara ihtiyaç olduğunu düşünmekteyiz.
|