Sakral Kanal ve Hiatusun Epiduroskopik Girişimsel İşlemlere Kılavuzluk Açısından Multidedektör Bilgisayarlı Tomografi ile Morfometrik Analizi
Alper Kılıçaslan1, Fatih Keskin2, Ozan Babaoglu3, Funda Gök1, Mehmet Fatih Erdi2, Bülent Kaya2, Hüseyin Özbiner3, Orhan Ozbek3, Osman Koç3, Burkay Kutluhan Kaçıra4
1Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Konya
2Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Beyin Cerrahi Anabilim Dalı Konya
3Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı Konya
4Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Ortopedi Anabilim Dalı Konya
GİRİŞ / AMAÇ: Yakın zamanda fiberoptik görüntüleme metodlarının gelişimine paralel olarak, vertebral/spinal hastalıkların minimal invaziv tanı ve tedavi işlemleri (ör. epiduroskopi) için “bir koridor olarak” sakral kanal sıkça kullanılmaya başlanmıştır. Bu çalışmanın amacı sakral kanalın, hiatusun ve çevre yapıların farklı yaş gurupları ve cinsiyete göre morfometrik analizlerinin multidedektör bilgisayarlı tomografi (MDBT) yöntemiyle incelenmesidir. GEREÇ ve YÖNTEM: Etik kurul onayı alındıktan sonra 20-80 yaş arası 150 kadın ve 150 erkek hastaya ait abdomino-pelvik MDBT görüntüleri retrospektif olarak incelendi. Hastalar erkek ve kadın sayıları eşit olacak şekilde 3 yaş (20-39, 40-59 ve 60-80) gurubuna ayrıldı. Sakral hiatus sakral kanal, ve lumbar epidural bölge ile ilgili çeşitli uzunluk ve alan ölçümleri yapıldı. Sakral kurvatür açısı ve lumbosakral lordotik açılar kaydedildi. Metrik olmayan ölçümlerde, kemik septum, dorsal duvar defektleri gibi varyasyonlar, sakrumun maksimum kürvatur lokalizasyonu ve orta hatta sakral kanal anteroposterior (AP) çapının en dar bölgesinin lokalizasyonu kaydedildi.Yaş gruplarınının kendi aralarında karşılaştırılmasında one-way anova varyans analizi kullanıldı. BULGULAR: Hiatus AP çapı, alanı ve sakral kanal AP çapının en kısa mesafesinin ortalaması, 60-80 yaş grubunda, 20-39 yaş grubuna göre daha kısaydı (p=0.01). Hiatus AP çapı vakaların 5%’sinde 2 mm nin altındaydı. Vakaların % 60 ında sakral kanalın orta hattında AP çapın, belli bir bölgede daraldığı tespit edildi. Bu vakalarda kanalın en kısa AP çapınının ortalaması, hiatus AP çaptan daha kısaydı. Sakral kanal AP çapının en küçük olduğu lokalizasyon, en çok vakaların % 59.2’unda S2 ve %33.9’unda S3 seviyesinde idi. Maksimum kurvatür seviyesi vakaların % 63.3’ün de S3 ve %26.7’sin de S2 seviyesinde idi. Hiatus yokluğu (0.3 %), komplet agenezis (%1) ve kemik septum (2.6%) gibi kemik anomalilerine rastlandı. Sakral kürvatur açı ve lumbosakral lordotik açı sırayla 164° and 134° olarak ölçüldü. SONUÇ: Sakral yapılarda anatomik varyasyonlar sık görünür. Anatominin ayrıntılı analizi, girişimsel işlemlerin başarısını ve güvenilirliğini artırabilir.
|