Total Kalça Protezi Operasyonlarına Giren Yaşlı Hastalarda Serebral Oksijen Saturasyon Takibi Ve Kognitif Fonksiyonlar Üzerine Etkisi
Hatice Kübra Ergen1, Rahşan Dilek Okyay1, Bengü Gülhan Aydın1, Hilal Ayoğlu1, Gamze Küçükosman1, Özcan Pişkin1, Murat Çimencan1, Alper Öztürk1, Özge Saraçlı2, Volkan Hancı1, Serhan Yurtlu1, Işıl Özkoçak Turan1
1Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı, Zonguldak
2Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlıği ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Zonguldak
AMAÇ: Kalça cerrahilerinde postoperatif kognitif disfonksiyon gelişebilmektedir. Total kalça protezi (TKP) operasyonlarına giren yaşlı hastalarda rejyonal serebral oksijen saturasyonu (rSO2) değişikliklerinin takibi ve kognitif fonksiyonlar üzerine etkilerinin araştırılması amaçlandı. MATERYAL-METOD: Etik kurul ve hasta onamları sonrasında TKP cerrahisine girecek ASA I-III, 60 yaş üstü 50 olgu Grup R (rSO2 monitörizasyonu uygulanan, n=25) ve Grup K (rSO2 monitörizasyonu uygulanmayan grup, n=25) olarak ayrıldı. Olgulara preoperatif nörokognitif testler (minimental test, sayı menzili) uygulandı. Anestezi indüksiyonunda propofol, lidokain, remifentanil, rokuronyum, idamesinde remifentanil ve 1MAC desfluran kullanıldı. Demografik veriler, cerrahi, anestezi, derlenme, hastanede kalış süreleri, hemodinamik veriler, rokuronyum, remifentanil tüketimi, replase edilen sıvı, kan miktarları, preoperatif, postoperatif hemoglobin (Hb), hematokrit (Htc) değerleri ile Grup R’de rSO2 değerleri kaydedildi. Hemodinamik parametrelerin rutin stabilizasyonuna ilaveten Grup R’de intraoperatif rSO2’nun bazal değerin %75’inin üzerinde tutulmasına yönelik girişimler uygulandı. Serebral desaturasyon oluştuğunda; Ventilatörde, anestezi devresinde ve baş pozisyonda bozukluk varsa düzeltildi. FiO2 arttırıldı, EtCO2 normal aralığın üst seviyesinde tutuldu. Ortalama arter basıncı bazal değerin %20’sinden fazla düştüyse, bazal değerlerine yükseltildi (efedrin, kan-sıvı replasmanı). Htc %27’nin altına düştüğünde eritrosit süspansiyonu uygulandı. Nörokognitif testler postoperatif 1. ve 5. günlerde tekrarlandı. İstatistiksel analizler SPSS 19.0 programı ile yapıldı, p<0.05 anlamlı kabul edildi. BULGULAR: Tüm gruplarda postoperatif Hb, Htc değerleri preoperatif değerlere oranla azaldı (p<0.05). Grup R’de tüm ölçüm dönemlerinde rSO2 değerleri, bazal değerlerine göre yüksekti (p<0.05). Grup R’de postoperatif 1.ve 5. gün nörokognitif test puanları preoperatif puanlardan yüksek bulunurken, Grup K’da düşük bulundu (p<0.05). Grup R’de hastanede kalış, derlenme süreleri Grup K’dan kısaydı (p<0.05). Rokuronyum tüketimi Grup R’de daha azdı (p<0.05). SONUÇ: Genel anestezi atında TKP operasyonlarına giren yaşlı hastalarda rejyonal serebral oksijen saturasyonu takibinin gelişebilecek değişiklikleri anında fark ederek, serebral desaturasyonu, hipoksi ve iskemiyi engelleyen önlemler alınmasını sağlaması açısından faydalı olduğu, buna bağlı olarak gelişmesi muhtemel postoperatif kognitif fonksiyon bozukluklarını azaltacağı kanısına varıldı.
|