Kardiak cerrahi sonrası akut böbrek hasarı: Oksidatif stres ile ilişkisi ve erken tanı belirteçleri
Alper Kararmaz1, Mustafa Kemal Arslantaş1, Uğur Aksu2, Halim Ulugöl3, İsmail Cinel1, Fevzi Toraman3
1Marmara Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı, İstanbul
2İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, İstanbul
3Acıbadem Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı, İstanbul
Giriş/Amaç Kardiyopulmoner baypas (KPB) uygulanan kalp cerrahisi hastalarında akut böbrek hasarı (AKI) insidansı yüksek olup morbidite ve mortalite nedenidir (1). Çalışmamızda KBP sonrası ortaya çıkan oksidatif stres ile glikokaliks hasarının AKI ile ilişkisi ve AKI’nin erken tanısında doku oksijen satürasyonu (NIRS), renal rezistif indeks (RRI), sistatin C düzeylerinin etkinliklerini araştırdık. Gereç ve Yöntem KPB ile kardiyak cerrahi uygulanan 42 hasta prospektif olarak çalışmaya alındı. Ameliyat öncesi ve postoperatif 2. saatte kan örnekleri alındı ve RRI ölçümleri yapıldı. Operasyon boyunca renal lojda NIRS ölçümü yapıldı. KPB’ın proteinler üzerinde neden olduğu yapısal ve oksidatif değişiklikler için iskemi modifiye albümin (IMA), ileri okside protein ürünleri (AOPP) ve total tiyol düzeyleri; glikokaliks bütünlüğünün değerlendirilmesi için ise serum sialik asit düzeyleri ölçüldü. Ayrıca takip eden yedi gün süreyle günlük serum kreatinin düzeyleri kaydedildi. Bulgular Toplam 9 (%22) olguda AKI gelişti. AKI gelişen olgularda postoperatif RRI ve sistatin düzeyleri daha yüksekti (p<0.001). AKI için çizdirilen ROC eğrisinde eğri altında kalan alan sistatin için 0.915±0.052[%95 güven aralığı=0.814-1], RRI için 0.894±0.61 [%95 güven aralığı=0.775-1] olarak bulundu. Tüm olgular değerlendirildiğinde preoperatif ve postoperatif AOPP düzeyi değişmezken (p>0.05), total tiyol (p<0.01), IMA (p<0.001) ve sialik asit (p<0.01) düzeyleri postoperatif dönemde arttı. Bu belirteçlerin hiçbirisi ve NIRS ile AKI arasında ilişki saptanmadı. Postoperatif IMA düzeyi ile maksimum kreatinin, maksimum laktat ve KBP süresi değerleri arasında anlamlı korelasyon mevcuttu (p<0.01). Postoperatif total tiyol düzeyi ile verilen eritrosit süspansiyonu arasında anlamlı ilişki mevcuttu (p<0.0001). Tartışma/Sonuç KPB protein düzeyinde yapısal ve oksidatif değişikliklere neden olmakta ve glikokaliks bütünlüğünü bozmaktadır, fakat bu değişiklikler böbrek hasarı için özgül değildir. Yetişkin olgularda NIRS renal oksijenasyon takibinde yeterli olmayabilir. RRI ve sistatin C postoperatif 2 saat içinde bizleri olası AKI için uyarabilir. Referanslar 1. Huijuan Mao, Cardiorenal Med 2013;3:178–199.
|