PREOPERATİF ENDİŞENİN SEZARYEN AMELİYATI SONRASI AKUT VE KRONİK AĞRIYA ETKİSİ
B.BAŞARAN
1, Ş.ONBAŞI
1, E.BAYAZIT
1, E.AKAY
1, M.ORHANSUNGUR
1, M.KARADENİZ
1, T.ÖZKANSEYHAN
1
İ.Ü. İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ ANESTEZİYOLOJİ A.D. 1
Gebelerde preoperatif endişenin sezaryen ameliyatı sonrası akut ve kronik dönem ağrıya etkisini araştırmaktır.
Bu prospektif çalışmaya Etik Kurul onayı ve hasta onamını takiben rutin genel (GA Grubu) veya spinal anestezi (SA Grubu) ile elektif sezaryen ameliyatı olan miadında gebeler alındı. Preoperatif endişe, 10 olumlu ve 10 olumsuz duyguyu dile getiren ifadenin 1-4 arasında puanlandırılmasını sağlayan Spielberger Durum Anksiyete Envanteri (STAI-State) ile değerlendirildi. Gruplar postoperatif 24 saatlik tramadol tüketimi, taburcu olma sırasında ağrı ve süresi, postoperatif 3. ayda ağrı varlığı, karakteri (statik ve/veya dinamik), şiddeti, analjezik gereksinimi, yara yerinde ağrı dışı şikayet, yara yeri dışında ağrı yaşam kalitesi açısından sorgulandı.
İki grup arasında demografik veriler benzerdi. Endişe skoru GA Grubunda SA Grubuna kıyasla anlamlı şekilde yüksekti (sırasıyla 48,59±13,3 ve 41,39±9,75; p<0.001). Endişeli olan (STAI-S skoru ≥45) hastalar, endişeli olmayan hastalarla kıyaslandığında ilk 24 saatte analjezik tüketimi ve 3. ayda kronik ağrı gelişimi açısından fark bulunamamıştır. Yara yerinde ağrı dışı şikayet ve yaşam kalitesinin bozulması açısından fark bulunmadı. GA grubunda yara yerinde kaşıntı daha sıkken (sırasıyla 38 ve 19, p=0.04), SA Grubunda ameliyat yeri dışı ağrı (bel ağrısı) şikayetinin daha sık olduğu (sırasıyla 46 ve 17, p<0.0001) saptanmıştır. Tabloda ilk 24 saatteki analjezik tüketimi, taburcu olduğu sırada ağrısı olan hasta sayısı ve ağrı süresi, 3. ayda ağrısı olan hasta sayısı görülmektedir.
|
|
Analjezik tüketimi (mg) |
Taburcu olduğunda ağrısı olan hasta sayısı (n) |
Ağrılı süre (gün) |
3. ayda ağrısı olan hasta sayısı (n) |
|
GA (n=122) |
203,3 ± 57,4 |
105 |
20 [0-120]** |
15* |
|
SA (n=102) |
211,4 ± 60,1 |
87 |
10 [0-180] |
4 |
|
Değerler ortalama ± standart sapma veya ortanca [en düşük-en yüksek] olarak verilmiştir. *p=0.03,**p=0,01 |
Sezaryen operasyonlarında preoperatif endişenin, anestezi yönteminin seçiminde etkin rol oynarken, akut ve kronik ağrı gelişiminde etkin olmadığı gözlenmiştir. Spinal anestezi alan olgularda yara yerinde kronik ağrı gelişimi azalırken, bel ağrısı şikayetinin arttığı saptanmıştır.
|