İLERİ YAŞ GRUBU HASTALARDA GENEL VE EPİDURAL ANESTEZİ İLE YALNIZCA GENEL ANESTEZİ UYGULAMALARININ NÖROKOGNİTİF FONKSİYONLARA ERKEN DÖNEM ETKİLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
G.SAĞLAM
1, S.ÜLKE
1, K.KOLTKA
1, M.KARADENİZ
1, A.YAVRU
1, M.ŞENTÜRK
1
İ.Ü.İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ 1
Çalışmamızda, ileri yaş grubu hastalarda yalnızca genel anestezi ile epidural ve genel anestezi kombinasyonunun nörokognitif fonksiyonlara erken dönem etkisi araştırıldı.
Çalışmaya, 60 yaş ve üzerinde, kardiyak dışı majör cerrahi girişim geçiren, genel anestezi alan, hastanede kalış süresi en az dört gün olan ve ameliyat öncesi mini-mental durum (MMS) değerlendirmesinde 23 üzerinde puan alan 82 hasta dâhil edildi.
Birinci gruba (G1) yalnızca genel anestezi, ikinci gruba (G2) ise, epidural kateter takılmasını takiben epidural+genel anestezi uygulandı. Tüm hastalara ameliyat öncesi ve sonrası 3-4. günlerde nöropsikolojik test bataryası (MMS, Wechsler hafıza skalası, saat çizim testi, sayı menzili testi, kelime listesini oluşturma testi ve görsel mekansal işlevler testi) uygulandı.
Çalışmanın istatistik değerlendirmesinde, paired t testi, student’s t testi ve Fisher exact test kullanıldı.
Tüm hastalar değerlendirldiğinde ameliyat öncesi (AÖ) ve sonrası (AS) skorlarda, MMS (AÖ 27,41±2,1 ve AS 26,34±3,4 p<0,05), sayı menzili geri testi ve sayı menzili toplam testinde istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı. Gruplar kendi içlerinde ameliyat öncesi ve ameliyat sonrası değerlendirildiğinde, G1’de MMS (AÖ 27,02±2,04 ve AS 25,7±3,84 p<0,05) ve sayı menzili toplam testinde, G2‘de ise MMS (AÖ 27,88±1,84 ve AS 27,11±2,55 p<0,05) istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı. Gruplar arasında ameliyat öncesi ve ameliyat sonrası nöropsikolojik test değerleri karşılaştırıldığında ise, ameliyat öncesi iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmazken, ameliyat sonrası erken anlık bellek, gecikmiş anlık bellek, kelime listesi oluşturma testi ve görsel mekansal işlevler testinde G2’de G1’e göre anlamlı artış saptandı (örn: kelime listesi oluşturma: G1: 14,8±4,21 G2: 17,8±4,78; p<0.05).
Epidural ve genel anestezi kombinasyonu uygulanan hasta grubunda, bazı testlerde, ameliyat sonrası erken dönem kognitif fonksiyonlarda daha az bozulma olduğu görüldüğünden, bu yöntemin özellikle yaşlı hastalarda daha uygun bir anestezi yöntemi olduğu düşünüldü.
|