NONKARDİYAK CERRAHİ GEÇİRECEK KARDİYAK PROBLEMLİ HASTADA PREOPERATİF DEĞERLENDİRMENİN PERİOPERATİF MORBİDİTE VE MORTALİTE İLE İLİŞKİSİ
M.GÜNERCAN
1, Z.KAYHAN
1, A.PİRAT
1
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ HASTANESİ 1
Nonkardiyak cerrahi geçirecek, bilinen ya da şüpheli kardiyak problemi olan hastaların preoperatif değerlendirilmesi, cerrah, anestezist ve kardiyolog için önemli bir konudur. Bu konuda değerlendirmeyi daha objektif ve kolay hale getirebilmek için birçok skorlama, sınıflama sistemi ve algoritmalar yayınlanmıştır. Bizim çalışmamızın amacı; preoperatif değerlendirmede kullanılan Goldman, ASA skorları ve kardiyoloji konsültasyonu ile belirlenen kardiyak riskin perioperatif mortalite ve morbidite ile ilişkisini araştırmaktır.
Başkent Üniversitesi Klinik Araştırma Kurulu onayı alındıktan sonra 06.01.08 ve 15.10.08 tarihleri arasında nonkardiyak cerrahi geçirecek kardiyak problemi olan ve cerrah ya da anestezist tarafından herhangi bir nedenle kardiyoloji konsültasyonu istenen 500 hasta prospektif olarak çalışmaya alındı. Vasküler cerrahi geçirecek, hemodinamik değişikliğe neden olabilecek masif kanaması ve transfüzyon ihtiyacı olan, operasyon gereğince hipotansif ya da inotrop ajan kullanılması gereken ve acil cerrahi ihtiyacı olan hastalar çalışma dışında bırakıldı. Hastaların ASA sınıfları, Goldman skorları ve kardiyoloji riskleri, yandaş hastalıkları, ameliyat tipleri ve varolan kardiyak semptomların perioperatif mortalite morbidite ile ilişkisi değerlendirildi. Hastalar intraoperatif dönemde ve postoperatif 24 saat boyunca hemodinamik komplikasyon yönünden izlendi. Morbidite görülen ve görülmeyen grupların karşılaştırılmasında sürekli veriler için Student T testi, sürekli olmayan verilerin karşılaştırılması için ise Ki-kare testi kullanıldı.
Çalışmaya dahil edilen hastaların yaş ortalaması morbidite görülen grupta (69.3 ± 10.6) morbidite görülmeyen gruba (64.0 ± 12.1) göre anlamlı şekilde yüksek bulundu (p<0.001) ve gruplar cinsiyet açısından benzer özellikteydi (p=0.200). Mortalite görülmeyen çalışmamızda hastaların %70.8’inde perioperatif hemodinamik komplikasyon (hipotansiyon, hipertansiyon, bradikardi, taşikardi, aritmi, miyokard enfarktüsü, kardiyak arrest) gözlendi. Cerrahi tipi ile perioperatif morbidite arasındaki ilişkiye bakıldığında gruplar arasında anlamlı fark bulunmakla birlikte (p=0.001), yandaş hastalıklardan hipertansiyonun morbidite görülen grupta anlamlı şekilde yüksek olduğu görüldü (p=0.007). Hastalara uygulanan anestezi tipi ile kullanılan ajanlar açısından gruplar arasında fark izlenmedi. Hastaların preoperatif ASA sınıfları (p=0.016), Goldman skorları (p<0.001) ve kardiyoloji riskleri (p=0.039) açısından gruplar arasında anlamlı fark olduğu görüldü. Anlamlı parametreler arasında yapılan çoklu lojistik regresyon analizi ile yalnızca ileri yaş, hipertansiyon varlığı ve ameliyat tipinin (karın cerrahisi, ortopedik cerrahi, disk cerrahisi, kraniyotomi) bağımsız risk faktörü olduğu gösterildi.
Sonuç olarak; bulgularımızdan yola çıkarak ASA sınıfı, Goldman skorlaması ve kardiyoloji bölümü tarafından belirlenen kardiyak riskin hastanın perioperatif yönetimi, monitörizasyon ve bakımı hakkında fikir verebileceği, risk indeksleri ve bölümlerce belirlenen algoritmalarin kullanımı ile konsültasyon ihtiyacının ve ileri tetkiklerin, dolayısıyla maliyetin azaltılabileceği ve böylece hastanın cerrahi tedavisinin gecikmesinin de önlenebileceği düşünüldü.
|