Fibromiyalji hastalarında ağrı ve diğer klinik parametreler ile fonksiyonel yeterlilik üzerine serum magnezyum düzeylerinin etkisi
Şerife Almofti, Suna Akın Takmaz, Hülya Başar, Bülent Baltacı
S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Anesteziyoloji-Reanimasyon ve Algoloji Kliniği, Ankara
GİRİŞ-AMAÇ: Fibromiyalji sendromu yaygın kas iskelet sistemi ağrısı ve belirli anatomik bölgelerde hassas noktalarla karakterize sistemik romatizmal bir hastalıktır. Fibromiyalji ile magnezyum yetersizliği arasında klinik semptomlar ve hassas noktalarda görülen histopatolojik bulgular (hipoksi, ATP yetersizliği..) açısından benzerlik olması, magnezyumun fibromiyalji etiyopatogenezinde rolü olabileceğini düşündürmektedir. Fibromiyalji etiyopatogenezinin araştırıldığı kimi çalışmalarda hastaların kan Mg düzeylerinin normal sınırların altında olduğu gösterilmiştir. Bunun yanı sıra serum magnezyum düzeyleri normal sınırlarda olan fibromiyalji hastalarında, invivo magnezyum düzeylerinin düşük olduğunu gösteren çalışmalar da mevcuttur. Bu prospektif çalışmada, fibromiyaljili kadın hastalarda serum magnezyum düzeylerinin araştırılması, ağrı ve diğer klinik parametrelerin yanı sıra fonksiyonel yeterlilik ile serum magnezyum düzeyleri arasında bir ilişki olup olmadığının belirlenmesi ve magnezyum takviyesinin tedavi üzerinde etkisi olup olmadığının gösterilmesi amaçlanmıştır. GEREÇ-YÖNTEM: Çalışmaya ACR-1990 tanı kriterlerine göre fibromiyalji tanısı alan 18-60 yaş arası, 40 kadın hasta ve 38 sağlıklı kadın dahil edildi. Hastaların, başlangıç, 4. hafta ve 8. haftadaki kan Mg düzeyleri ölçüldü, fibromiyaljiye eşlik eden semptomları ve klinik takip parametreleri ve fonksiyonel yeterlilikleri (hassas nokta sayısı, visüel analog skala:VAS, fibromiyalji etki anketi:FEA, back depresyon ölçeği:BDÖ), kaydedildi. Başlangıç kan magnezyum düzeyi 0.7 mmol/L altında olan hastaların tedavisine oral 300 mg/gün magnezyum saşe ilave edildi. BULGULAR ve TARTIŞMA: fibromiyalji hastalarının 0,4,8.hafta ölçümlerinde Mg düzeyleri daha düşük, (p<0,001), VAS, FEA, BDÖ skorları ile hassas nokta sayları ise daha yüksekti (p<0,001). Fibromiyalji hastalarının Serum Mg düzeyleri, 4.hafta ölçümlerinde, VAS ve FEA skorları ile anlamlı düzeyde koreleydi (sırasıyla;p=0,002, r=0,47, p=0,002, r=0,48). Fibromiyaljiye eşlik eden semptomlar, Mg düzeyleri yükseldikçe 4 ve 8.hafta ölçümlerinde anlamlı olarak azaldı (p<0,05). SONUÇ: Fibromiyalji hastalarında serum magnezyum düzeyleri ile ağrı, fonksiyonel yeterlilik ve klinik parametreler arasında bir ilişki olabileceği, serum magnezyum düzeyi düşük tespit edilenlere magnezyum replasmanı yapılmasının klinik parametreleri iyileştirip, VAS, FEA, BDÖ ve hassas nokta sayısı skorlarını azaltabileceği kanısına varılmıştır.
|