Laparoskopik Kolesistektomi Operasyonu Geçiren Hastalarda Farklı Genel Anestezi Yöntemlerinin Laktat ve Karaciğer Enzimleri Üzerine Etkileri
Mehmet Sargın, Ahmet Topal, Eray Yaşar, Şeref Otelcioğlu
Necmettin Erbakan Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı
Son klinik ve deneysel çalışmalarda laparoskopik prosedürlerin, serbest oksijen radikalleri aracılığıyla, organlarda iskemi reperfüzyon (İR) hasarı meydana getirdiği gösterilmiştir (1). Bu çalışmada laparoskopik kolesistektomi (LK) operasyonlarında sabit basınç (12 mmHg) ile oluşturulan CO2 pnömoperitonyumunun (PP) oluşturduğu İR hasarına farklı anestezik ajanların etkilerini karşılaştırmayı amaçladık. Etik Kurul onayı ve yazılı onamı alınan elektif LK operasyonu planlanan, 75 hasta, rastgele 3 gruba ayrılarak sevofluran (Grup S), desfluran (Grup D) ve propofol (Grup P) grupları oluşturuldu. Karaciğer fonksiyon testleri preoperatif ve postoperatif 24. saatte değerlendirildi. İndüksiyon sonrası-insüflasyon öncesi (T1), insüflasyonun 10.dk’ sı (T2), 30. dk’ sı (T3) ve postoperatif 60.dk (T4) olmak üzere 4 kez arteriel kan gazları analizi yapıldı ve laktat seviyesi ölçüldü. T2 ve T3 ölçüm zamanlarındaki pH değerleri Grup P‘de Grup S’ ye göre daha düşük bulundu (p=0,030, p=0,018 ). Tüm ölçüm zamanlarında PaCO2, HCO3, BE değerleri karşılaştırıldığında fark gözlenmedi (P>0,05). T1, T2 ve T3 laktat değerleri Grup P’ de, Grup S ve Grup D’ ye göre daha düşük bulundu (p=0,000, p=0,000, p=0,008). SGOT ve SGPT değişimleri Grup P’de, Grup S ve Grup D’ ye göre daha düşük bulundu. (p< 0.001). Her 3 grupta da postoperatif ölçüm zamanındaki ALP ve GGT değerleri benzerdi (p=0,111, p=0,371). LDH değişimleri karşılaştırıldığında Grup S’de, Grup D ve Grup P’ ye göre daha yüksek bulundu (p< 0.001). Yapılan çalışmalarda laparoskopik prosedürlerde pnömoperitoneuma bağlı olarak İR hasarı geliştiği ve laktat seviyelerinde artış gösterilmiştir (1). Çalışmamızda propofole kıyasla sevofluran ve desfluran anestezisinde AST ve ALT ve laktat artışı tespit edilmiştir. Önceki çalışmalarda toplanan verilerle birlikte değerlendirildiğinde bu değişikliklerin CO2 pnömoperitonyumunun oluşturduğu İAB artışına bağlı olduğu ve propofol anestezisi altında AST, ALT değerlerinde artış olmamasının ve laktat düzeylerinde artış görülmemesinin nedeninin propofolün CO2 pnömoperitonyumunun oluşturduğu sistemik ve lokal değişiklikler üzerine olan koruyucu etkisi olduğunu düşünmekteyiz.
|