Ameliyat öncesi uygulanan intravenöz tramadol ve intramusküler diklofenak sodyum kombinasyonu, etkin analjezi için gereken tramadol-HKA'nin intraoperatif yükleme dozunu düşürür: Randomize çalışma
Filiz Üzümcügil1, Canan Küçük1, Hülya Oral1, Ayşen Hergüner1, Salim Erkaya2
1TCSB Ankara Etlik Zübeyde Hanım Doğumevi ve Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon
2TCSB Ankara Etlik Zübeyde Hanım Doğumevi ve Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum
Amaç: Tramadol-HKA kullanımında, yükleme dozunun intraoperatif uygulanmasının, yan etki sıklığını azalttığı gösterilmiştir. Tek başına kullanıldığında önerilen optimum intraoperatif yükleme dozu 2.5 mg/kg’dır. Adjuvan ajanlarla bu doz 1.25 mg/kg’a düşürülmüştür. Amacımız, ‘ameliyattan 30 dakika önce 1 mg/kg intravenöz tramadol ve 75 mg intramusküler diklofenak sodyum kullanıldığında, daha düşük bir intraoperatif yükleme dozu, daha az tramadol-HKA kullanımı ile etkin analjezi sağlayabilir’ hipotezinin doğruluğunu araştırmaktır. Yöntem: Total-abdominal-histerektomi geçirecek 35-65 yaş arası, ASA I-II 45 hastanın çalışmaya katılması planlanmıştır. Tüm hastalara, operasyondan 30 dakika önce, 1 mg/kg intravenöz tramadol (100 ml SF içerisinde, >15 dakika infüzyon) ve 75 mg intramusküler diklofenak sodyum uygulanmıştır. Hastalar 3 grup olacak şekilde randomize edilmiştir. Grup I’deki hastalara (n=15) plasebo (SF), Grup II’deki hastalara (n=15) 0.5 mg/kg ve Grup III’deki hastalara (n=15) 1 mg/kg tramadol, cerrahi bitiminden 30 dakika önce uygulanmıştır. Birincil parametre postoperatif ilk 24 saatteki tramadol-HKA tüketimidir. İkincil parametreler, uyanma zamanı, sedasyon skoru, postoperatif bulantı/kusma,HKA’nin ilk kullanım zamanı, 24 saat içerisindeki VRS ile kurtarıcı analjezik kullanımıdır. BULGULAR: Temmuz 2011-Ocak 2012 arasında ameliyat planlanan 50 hasta değerlendirilmiş; 44 hasta analize alınmıştır. VRS değerleri tüm gruplarda benzer olup, 60. dk’da Grup III’de, Grup II’ye göre daha düşük bulunmuştur. Grup III’de, 24 saat içerisinde izlenen her saatteki istenen bolus doz sayısı, Grup I ve II’den daha düşük bulunmuştur (Tablo 1). Kullanılan toplam tramadol miktarının Grup III’de anlamlı şekilde düşük olduğu gözlenmiştir (Figür 1, Tablo 1). İkincil parametreler açısından, gruplar arasında fark bulunmamıştır. Tartışma ve Sonuç: İntraoperatif tramadol yüklemesi için optimum doz olarak önerilen 2.5 mg/kg ile, lizin-asetil-salisilat eklenerek uygulanan 1.25 mg/kg dozun karşılaştırıldığı bir çalışmada, daha düşük tramadol dozu ile toplam 24 saatlik tramadol-HKA tüketiminin azaltılabildiği rapor edilmiştir. Benzer şekilde, çalışmamızda, ameliyat başlamadan 30 dk önce 1 mg/kg tramadol ve 75 mg diklofenak sodyum eklendiğinde, 1 mg/kg tramadol yükleme dozu ile, 24 saatlik tüketim azaltılarak etkin analjezi sağlanabileceği gösterilmiştir.
|