Peroperatif Anksiyete Düzeyinin ve Anksiyeteyi Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi ile Hasta Memnuniyeti Arasındaki İlişkisi
Güray Demir, Fahriye Çiçek, Zafer Çukurova, Oya Hergünsel
Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Anestezi ve Reanimasyon Kliniği
Giriş: Hastalık, hastaneye yatma ve ameliyat olma birey için bilinmezliklerle dolu olan endişe ve kaygı verici bir süreç olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmada; elektif cerrahi planlanan hastalarda endişe nedenlerini belirlemek, preoperatif ve postoperatif anksiyete düzeylerini ölçmek, anksiyetenin nedenleri ve hasta memnuniyeti ile ilişkisini incelemek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya, elektif cerrahi geçirecek yaşları 18 ile 65 arasında 200 hasta alınmıştır. Çalışma verileri; hastaların sosyodemografik özelliklerini içeren kişisel bilgileri ve durumluluk-süreklilik kaygı ölçegi (STAI=State-Trait Anxiety Inventory) ile ameliyat öncesi ve sonrası endişe düzeyleri, ameliyat sonrası tedavi sürecindeki memnuniyetini belirlemek için VAS (vizuel analog scala) ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Endişe düzeyi ve memnuniyet yaş grupları, cinsiyet farklılığı, geçirilecek cerrahi türü, yatış süresi ve uzuv kaybı gibi durumlara göre değerlendirilmiştir. BULGULAR: Tüm hastalada genel anksiyeteye göre operasyon öncesi ve sonrası anlık anksiyete yükselmiştir (p<0.001, p<0.001). VAS ile skorlanan tedavi memnuniyeti genel anksiyete ve preop anlık anksiyete ile ilişkili değil iken postop anlık anksiyete ile ilişkilidir (r= -0.148, p=0.037). Cinsiyete göre genel, ameliyat öncesi anksiyeteve memnuniyet benzer iken ameliyat sonrası anksiyete erkeklerde daha yüksektir (p=. 0,162, p=0,853, p=0,003). Yaş Gruplarına Göre Preop, Postop Anlık Anksiyete ve VAS Ölçümlerinin Değerlendirmesinde genel, preop ve postop anksiyete 30 yaş altında daha düşük, memnuniyet ise benzerdir p=0.001, p=0.001, p=0.001, p=0.330). 5 günden fazla yatışlarda postop anksiyete artmakta (p=0.001), memnuniyet düşmektedir (p=0.001). Kanser tanısı ile cerrahi geçirenlerde genel, preop ve postop anksiyete yüksek, doğum için sezeryan geçirenlerde memnuniyet yüksektir (p=0.001). Kanser cerrahisi geçirenler ve uzuv kaybına uğrayan hastalarda postop anlık anksiyete preopa göre de yükselmektedir (p=0.001). Sonuç: Ameliyat olmak ve ameliyat süreci hastalar için önemli bir anksiyete nedenidir. Tedavi sürecindeki anksiyete ile memnuniyet ilişkilidir. Anksiyeteyi yükselten ve memnuniyeti düşüren en önemli etkenler; kanser tanısı almak ve onkolojik cerrahi geçirmek, uzuv kaybına uğramak ve hastanede uzun yatış süresidir.
|