Malignite Nedeni İle Genel Anestezi Altında Opere Edilen Hastaların Selenyum, Bakır, Çinko, Demir Seviyeleri
Hilal Ayoğlu1, Aydan Çalışkan1, Mehmet Akın1, Üstün Sezer1, Murat Can2, Dilek Okyay1, Gamze Küçükosman1, Ferruh Ayoğlu3, Özcan Pişkin1, Bengü Aydın1, Murat Çimencan1, Işıl Turan1
1Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
2Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Biyokimya Ana Bilim Dalı
3Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi, Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
AMAÇ: Malignitelerin patofizyolojisinde serbest oksijen radikalleri yer almaktadır. Selenyum (Se), çinko (Zn), bakır (Cu), demir (Fe) gibi eser elementler serbest radikallerin temizlenmesinde rol oynar. Anestezi ve cerrahi uygulamalar oksidatif stresi arttırabilmektedir. Malignite nedeni ile genel anestezi altında opere edilecek hastaların Se, Cu, Zn, Fe seviyelerindeki değişimlerin araştırılması amaçlanmıştır. METOD: Etik kurul ve hasta onamları sonrasında gastrointestinal (Grup G, n=23), toraks (Grup T, n=20), üroloji (Grup U, n=20) maligniteleri nedeni ile opere edilecek 63 olgu çalışmaya alındı. Bazal serum Se, Cu, Zn, Fe seviyelerinin ölçümü için kan örnekleri alındı. Hastalara premedikasyonda midazolam, indüksiyonda lidokain, propofol, fentanil, rokuronyum, idamede %50:50 O2:N2O, 1MAC sevofluran, rokuronyum, fentanil ilaveleri uygulandı. Kas gevşetici etkisi neostigmin, atropin ile antagonize edildi. Postoperatif hasta kontrollü analjezi yöntemi ile tramadol uygulandı. Kan örnekleri anestezi bitiminde, postoperatif 1. ve 2. günlerde yeniden alındı. Hastaların demografik verileri, sigara, alkol kullanımı, ek hastalıkları, kilo kaybı, preoperatif yeme ve su içme alışkanlıkları, meslekleri, yaşadıkları yer, postoperatif uygulanan antibiyotik, tramadol miktarı, postoperatif beslenme durumları kaydedildi. Eser elementler atomik absorbsiyon spektrometresi, ferrozin yöntemi, kalorimetrik yöntem kullanılarak analiz edildi. İstatistiksel değerlendirmede Ki-Kare, Mann-Whitney U, Wilcoxon, Paired Samples t testleri uygulandı, p<0.05 anlamlı kabul edildi. BULGULAR: Preoperatif Cu ve Zn seviyeleri, Grup G'de diğer gruplardan yüksek bulunmuştur (p<0.05). Fe, Se, Cu, Zn seviyeleri postoperatif dönemlerde Grup G'de bazal seviyelere göre azalırken, Grup U ve Grup T'de yalnızca Fe ve Se seviyeleri azalmış (p<0.05), Cu ve Zn seviyeleri değişmemiştir. Kardiyovasküler sistem hastalığı en fazla Grup T'de mevcuttu (p<0.05). Grup G'de postoperatif beslenmeye geç başlandı (p<0.05). Grup G'de ikili antibiyotik kombinasyonu uygulanırken diğer gruplarda tekli antibiyoterapi uygulanmıştır (p<0.05). Diğer parametrelerde farklılık saptanmamıştır. SONUÇ: Artmış oksidatif stres ve antioksidan sistemlerin kullanılmasının göstergesi olarak gastrointestinal sistem malignitesi ile genel anestezi altında opere edilen hastalarda her dört eser elementte de azalma olduğu, üroloji ve toraks malignitelerinde yalnızca selenyum ve demir seviyelerinin azaldığı saptandı.
|