Elektif Total Diz Protezi Ameliyatlarında İntratekal Fentanil ile İntratekal Morfin Kullanımının Ağrı Üzerine Etkisinin Karşılaştırılması
Refika Kılıçkaya1, Yavuz Orak2, Mehtap Arda Balcı1, Fatih Balcı3, İlker Ünal4
1Bor Devlet Hastanesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği, Niğde
2Mardin Devlet Hastanesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği, Mardin
3Niğde Devlet Hastanesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği, Niğde
4Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon A.B.D.,Adana
GİRİŞ Postoperatif ağrı cerrahi travmayla başlayan,doku iyileşmesi ile son bulan akut inflamatuvar ağrıdır. Çalışmamızda elektif diz protezi olgularında uyguladığımız spinal anestezide lokal anesteziklere ilave ettiğimiz fentanil ve morfinin intraoperatif, postoperatif hemodinamik etkileri, yan etkiler, ağrı başlama süresine etkisi, 24 saat boyunca VAS ve kullanılan ek analjezik miktarını karşılaştırmayı amaçladık. YÖNTEM Prospektif, randomize çalışmamızda, elektif diz artroplasti operasyonu, ASA I - III, 60-90 yaş arasında 50 hasta çalışılmıştır. Koagülopati, kalp, karaciğer, böbrek yetmezliği, enjeksiyon yerinde enfeksiyon, sistemik enfeksiyonu, psikolojik rahatsızlığı, ilaç allerjisi olanlar, çalışmaya dahil edilmek istemeyen hastalar çalışmaya kabul edilmedi. Grup F (n=25) olgulara %5 heavy bu¬pivakain (2.5 ml) +25 mcg fentanyl (0.5 ml), Grup M (n=25) %5 heavy bupivakain (2.5 ml) + 0.01 mg morfin (0.5 ml) 3 ml olacak şekilde uygulan¬dı. Sistolik, diastolik, kalp atım hızı, bulantı kusma ve diğer yan etkiler olup olmadığı, 1, 5, 15, 30, 60. dakikalarda, operasyon boyunca kayıt edildi.Ameliyat sonrası servis¬lerine alınan hastalar postoperatif 24 saat sistolik kan basıncı, diastolik kan basıncı, kalp atım hızı, VAS değeri ve ek analjezik ihtiyacı, bulantı, kusma, diğer yan etkiler olup olmadığı ( hipotansiyon, bradikardi, kaşıntı, titreme, solunum depresyonu) 1, 2, 6, 12, 24. saatlerde kaydedildi. İlk analjezik gerektirme süreleri kaydedildi. BULGULAR İlk Analjezik Gerektirme Süresi (İAGS) iki grup arasında istatistiksel açıdan anlamlı fark saptandı (p<0.05). Postoperatif VAS ağrı skorları karşılaştırıldığında; Grup M de Grup F ye göre 2, 6, 12, 24 saatlerdeki ağrı skorları istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük bulundu (p<0.05). Gruplar arasında Ek Analjezik İhtiyacı karşılaştırıldığında 2, 6, ve 24, saatlerdeki Grup M de Grup F ye göre istatistiksel olarak anlamlı derecede daha az hastada ek analjezik ihtiyacı bulunmuştur (p<0.05). Bizim çalışmamızda intratekal morfin eklenen grupta VAS değerleri anlamlı derecede düşükken, postoperatif ağrı başlama süresi anlamlı derecede uzundu.
|